వాస్తవ తనిఖీ: చైల్డ్ హెల్ప్‎లైన్ 1098 మిగిలిపోయిన ఆహారాన్ని సేకరించదు, వైరల్ అయిన సందేశము నకిలీది

కొత్త ఢిల్లీ (విశ్వాస్ న్యూస్): మరాఠి భాషలో ప్రచారం అవుతున్న ఒక సందేశాన్ని విశ్వాస్ న్యూస్ కనుగొనింది. ఎవరైనా ఒక విందును ఏర్పాటు చేసినప్పుడు ఆహారము మిగిలిపోతే, వారు భారతదేశములో చైల్డ్‎హెల్ప్ లైన్ నంబర్ అయిన 1098 నంబరుకు కాల్ చేయవచ్చు అని ప్రధానమంత్రి మోడీ ప్రకటించారు అని ఆ సందేశం క్లెయిమ్ చేసింది. అప్పుడు వారు ఇంటికి వచ్చి మిగిలిపోయిన ఆహారాన్ని సేకరిస్తారు. ఈ క్లెయిమ్ నకిలీది అని విశ్వాస్ న్యూస్ తన దర్యాప్తులో కనుగొనింది. 1098 చైల్డ్‎హెల్ప్ లైన్ మిగిలిపోయిన ఆహారాన్ని సేకరించదు.

క్లెయిమ్

ఫేస్‎బుక్ యూజర్ నీలేష్ జైన్ ఎన్‎జెడ్ ఈ వైరల్ సందేశము యొక్క స్క్రీన్ షాట్ ను తన ప్రొఫైల్ పై డిసెంబరు 15 నాడు షేర్ చేశారు, ఇందులో క్లెయిమ్ మరాఠి భాషలో ఉంది మరియు వీలైనంత వరకు ఇతరులు కూడా దీనిని షేర్ చేయాలని ఆ క్లెయిమ్ పేర్కొనింది.

ఆ పోస్ట్ ను మరియు దాని ఆర్కైవ్డ్ వర్షన్ ఇక్కడ ను చూడండి.

దర్యాప్తు

ఒక సాధారణ కీవర్డ్ సెర్చ్ ద్వారా విశ్వాస్ న్యూస్ తన దర్యాప్తును ప్రారంభించింది.

జులై 16, 2018 నాడు Business Standard పై ప్రచురించబడిన ఒక వ్యాసాన్ని మేము చూశాము.

ఆ వ్యాసము శీర్షిక ఈ విధంగా ఉంది, ‘మిగిలిపోయిన ఆహారాన్ని సేకరించాలని ఫోన్ కాల్స్ అందుకున్న తరువాత స్పష్టత కొరకు చైల్డ్‎లైన్ సమస్యలు’

“ఒక విందు తరువాత మిగిలిపోయే ఆహారం వ్యర్థం కాకుండా సేకరించబడుటకు ఎవరైనా 1098 కు కాల్ చేయాలి అని చెప్పే ఒక చెయిన్ మెయిల్ ప్రచారములో ఉందని మాకు తెలుసు. ఇది సత్యం కాదు. మేము సంరక్షణ మరియు రక్షణ అవసరమైన పిల్లల కొరకు భారతదేశములో ఉన్న ఏకైక మరియు అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన పిల్లల ఫోన్ అత్యవసర అవుట్‎రీచ్ సర్వీస్ (1098),” వారి వెబ్సైట్ పై ఉన్న సందేశము ఈ విధంగా ఉంది. ఆ వ్యాసము గమనించబడింది.

ట్విట్టర్ పై ‘అడ్వాన్స్డ్ సెర్చ్’ ద్వారా, మేము ‘చైల్డ్‎లైన్’ ద్వారా తమ @CHILDLINE1098 ఖాతా పై ఒక ట్వీట్ ను కూడా కనుగొన్నాము. ఆ ట్వీట్ మార్చ్, 17, 2010 నాడు చేయబడింది.

RT Beware of a False Chain Mail says to call 1098 to dispose of leftover food. Our lines jam coz of this and children can't get through us.

— CHILDLINE (@CHILDLINE1098) March 17, 2010

దర్యాప్తులో తరువాతి దశలో మేము సంస్థ యొక్క వెబ్సైట్ పై ఇవ్వబడిన వారి ఈమెయిల్ ద్వారా సంస్థను సంప్రదించాము.

వికాస్ పుత్రన్, రిసోర్స్ మొబిలైజేషన్ మరియు కమ్యూనికేషన్స్ అధికారి, చైల్డ్‎లైన్ ఇండియా ఫౌండేషన్ ఇలా అన్నారు, “ప్రచారములో ఉన్న ఈ సందేశము నకిలీది. ఇది సత్యము కాదు. చైల్డ్‎లైన్ 1098 అనేది దుఃఖములో ఉన్న పిల్లల కొరకు అందుబాటులో ఉన్న ఒక ఉచిత అత్యవసర హెల్ప్‎లైన్. మేము పిల్లలను ఆదుకుంటాము లేదా దూషణ నుండి రక్షణ, కనబడకుండా పోయిన లేదా పారిపోయిన పిల్లలు లేదా సమస్యలలో ఉన్న ఇతర పిల్లలకు సహాయం అందిస్తాము. మేము మిగిలిపోయిన ఆహారాన్ని సేకరించి పంపిణి చేయము”

దర్యాప్తు యొక్క చివరి దశలో, విశ్వాస్ న్యూస్ ఈ వైరల్ సందేశాన్ని షేర్ చేసిన ప్రొఫైల్ యొక్క సామాజిక నేపథ్య తనిఖీ నిర్వహించాము. నీలేష్ జైన్ ఎన్‎జెడ్ ను 70 మంది అనుసరిస్తున్నారు.

निष्कर्ष: తన దర్యాప్తులో చైల్డ్ హెల్ప్‎లైన్ 1098 మిగిలిపోయిన ఆహారాన్ని సేకరించదు అని కనుగొనింది, ఈ వైరల్ సందేశము నకిలీది.

ట్యాగ్స్

• Child Helpline
• Fact Check