Fact Check: ଅଲଗା ଅଲଗା ସ୍ଥାନରେ ପାଲେଷ୍ଟାଇନର ଝିଅକୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇ ନାହିଁ, ସିରିଆର 2016ର ଫଟୋ ନକଲି ଦାବି ସହ ଭାଇରାଲ ହେଉଛି

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ (ବିଶ୍ୱାସ ନ୍ୟୁଜ) ଗାଜା ଷ୍ଟ୍ରିପରେ ଲୋକଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯାଉଥିବା ଏବଂ ଆହତ ହେଉଥିବା ଘଟଣାକୁ ମିଥ୍ୟା ଦର୍ଶାଇ   ଅନେକ ପୋଷ୍ଟ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବ୍ୟାପିବାରେ ଲାଗିଛି। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ, ଏକ କୋଲାଜ ଭାଇରାଲ ହେବାରେ ଲାଗିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଛବିରେ ଜଣେ ଆହତ ହୋଇଥିବା ଝିଅ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସହିତ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ | ଚିତ୍ର ସେୟାର କରିବାବେଳେ ୟୁଜରମାନେ ଦାବି କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ଝିଅକୁ ତିନିଟି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ତିନି ଭିନ୍ନ ଦିନରେ ତିନିଜଣ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଲୋକ ଉଦ୍ଧାର କରିଛନ୍ତି। 

ବିଶ୍ୱାସ ନ୍ୟୁଜର ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଭାଇରାଲ ହେଉଥିବା ଚିତ୍ର ଇସ୍ରାଏଲ-ହମାସ ଯୁଦ୍ଧ ସହିତ କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ। ଏହା ହେଉଛି 2016 ରେ ସିରିଆର ଆଲେପ୍ପୋରେ ଉଦ୍ଧାର ସମୟରେ ନିଆଯାଇଥିବା ଏକ ଫଟୋ | ସିରିଆରେ ବିସ୍ଫୋରଣ ପରେ ଏହି ଝିଅଟିକୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିଲା। ଉଦ୍ଧାର ସମୟରେ ନାବାଳିକା ଜଣଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ଲୋକ ଧରିଥିଲେ। ଏହି ଫଟୋ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ନିଆଯାଇଥିବା ଦାବି ମଧ୍ୟ ନକଲି।

ଭାଇରାଲ୍ ପୋଷ୍ଟରେ କ’ଣ ଅଛି?

ଭାଇରାଲ ପୋଷ୍ଟକୁ ସେୟାର କରି ଫେସବୁକ ୟୁଜର ଲେଖିଛନ୍ତି, “ଏହି ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ଝିଅଟିକୁ  ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଦିନରେ  ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ସମସ୍ତ ସ୍ଥାନ ପରସ୍ପରଠାରୁ 50 କି.ମି. ଦୂର । ବିଶେଷ କରି ଏକ ସଂଘର୍ଷ ଅଞ୍ଚଳରେ ସେ କାହିଁକି ଏତେ ଦୂର ଯାତ୍ରା କରୁଛନ୍ତି ତାହା ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ । ” 

ପୋଷ୍ଟର ଆର୍କାଇଭ୍ ସଂସ୍କରଣ ଏଠାରେ ଦେଖନ୍ତୁ | 

ଅନୁସନ୍ଧାନ

ଆମର ଅନୁସନ୍ଧାନ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଯାଇ, ସର୍ବପ୍ରଥମେ ଆମେ ଗୁଗୁଲ୍ ଲେନ୍ସ ମାଧ୍ୟମରେ ଭାଇରାଲ୍ କୋଲାଜ୍ ଖୋଜିଲୁ | ସନ୍ଧାନ ସମୟରେ, ଆମେ ଅଗଷ୍ଟ 27, 2016 ରେ ଅଲ ଜଜିରାର ୱେବସାଇଟରେ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ଆର୍ଟିକିଲରେ ଏହି ଭାଇରାଲ ଫଟୋ ସହ ମେଳ ଖାଉଥିବା ଏକ ଫଟୋ ପାଇଲୁ। ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, “ଆଲେପ୍ପୋ ବିଦ୍ରୋହୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ ବ୍ୟାରେଲ ବୋମା ଆକ୍ରମଣରେ ଅତି କମରେ 24 ଜଣ ଅନ୍ତିମ ସଂସ୍କାରକାରୀଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିବା ବେଳେ 30 ଜଣ ଆହତ ହୋଇଛନ୍ତି। ଏକ ସ୍ବେଚ୍ଛାସେବୀ ଉଦ୍ଧାରକାରୀ ଗୋଷ୍ଠୀ ସିରିଆର ସିଭିଲ୍ ଡିଫେନ୍ସ ଅଲ ଜଜିରାକୁ କହିଛି ଯେ ଶନିବାର ଦିନ ଅଲ-ମାଡି ପଡ଼ିଆରେ 15 ଜଣ ମହିଳା ଏବଂ ଶିଶୁଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁରେ ଶୋକ କରିବା ପାଇଁ ଆସିଥିବା ଏକତ୍ରିତ ଲୋକଙ୍କ ଉପରେ ସିରିଆ ସରକାର ଏବଂ ରୁଷର ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା।‘’

ଭାଇରାଲ୍ କୋଲାଜରେ ତିନୋଟି ଚିତ୍ର ଅଛି, ଯାହାକୁ ଆମେ ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ଯାଞ୍ଚ କରିଛୁ |

ଫଟୋ 1

ପ୍ରଥମ ଚିତ୍ରରେ ଉଦ୍ଧାର କର୍ମଚାରୀଙ୍କ କୋଳରେ ଦୁଇ ପିଲା ନଜର ଆସିଛନ୍ତି। ଏମିତି ଏକ ଝିଅ ଅଛି ଯାହା ବିଷୟରେ ଭାଇରାଲ ଦାବି ହେଉଛି।

ଗେଟୀ ପ୍ରତିଛବିରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଏହି ଫଟୋର ବର୍ଣ୍ଣନା ଅନୁଯାୟୀ, ‘ଅଗଷ୍ଟ 27, 2016 ରେ ଶାସକ ବିମାନ ବିସ୍ଫୋରକ ଭର୍ତ୍ତି ବ୍ୟାରେଲ ବୋମା ଫିଙ୍ଗିବା ପରେ ଜଣେ ସିରିଆ ଉଦ୍ଧାର କର୍ମଚାରୀ ପୂର୍ବ ଆଲେପ୍ପୋର ମାଡି ଜିଲ୍ଲାରେ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ନେଇଯାଆନ୍ତି |

ଫଟୋ 2

ଦ୍ୱିତୀୟ ଚିତ୍ରରେ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ସାର୍ଟ ପିନ୍ଧିଥିବା ଅନ୍ୟ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ସେହି ଝିଅଟିକୁ ଉଦ୍ଧାର କରୁଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ |

ଅଗଷ୍ଟ 27, 2016 ରେ ସିରିଆର ଆଲେପ୍ପୋରେ ବିସ୍ଫୋରକ ବିସ୍ଫୋରଣ ପରେ ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ନେଇ ଆମେ ଏହି ଚିତ୍ରକୁ ଗେଟି ପ୍ରତିଛବିରେ ପାଇଲୁ | 

ଫଟୋ 3

ତୃତୀୟ ଛବିରେ, ସମାନ ଝିଅଟି ଅନ୍ୟ ପୋଷାକରେ ଅନ୍ୟ ଏକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ କୋଳରେ ଦେଖାଯାଏ |

ଏହି ଫଟୋ ସହିତ ଦିଆଯାଇଥିବା ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, 27 ଅଗଷ୍ଟ 2016 ରେ ବିସ୍ଫୋରଣ ପରେ ନିଆଯାଇଛି ଯେଉଁଠାରେ ଉଦ୍ଧାର କର୍ମଚାରୀମାନେ ଲୋକଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରୁଛନ୍ତି।

ଯଦି ଆମେ ଏହି ଚିତ୍ରଗୁଡ଼ିକର ସିକ୍ୱେଲ୍ ଦେଖିବା, ସେଗୁଡ଼ିକ ଏହିପରି ଅଛି |

ପ୍ରଥମ ଛବିରେ, ଉଦ୍ଧାରକାରୀ ଦ୍ୱାରା ଝିଅଟିକୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଛି, ତାପରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଛବିରେ ଉଦ୍ଧାରକାରୀ ଝିଅଟିକୁ ଅନ୍ୟ ଜଣକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରୁଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ଏବଂ ସମାନ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସହିତ ଝିଅଟିର ଚିତ୍ର ହେଉଛି କୋଲାଜର ତୃତୀୟ ଫଟୋ | ସେହି ସମୟରେ, କୋଲାଜର ଦ୍ୱିତୀୟ ଫଟୋ ହୁଏତ ସେହି ସମୟରୁ ହୋଇଥାଇପାରେ ଯେତେବେଳେ ଅନ୍ୟ ଜଣକ ଝିଅଟିକୁ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ସାର୍ଟ ପିନ୍ଧିଥିବା ଯୁବକଙ୍କୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିଛନ୍ତି |

ଆମେ ଏହି ଝିଅଟିର ଅଧିକ ଚିତ୍ର ରଏଟର୍ସ ୱେବସାଇଟରେ ଦେଖିବାକୁ ପାଇଲୁ | ଗୋଟିଏ ଚିତ୍ରରେ, ସେ ଭାଇରାଲ୍ କୋଲାଜରେ ଥିବା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସହ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଚିତ୍ରରେ ସେ ଉଦ୍ଧାର ଭ୍ୟାନରେ ବସିଥିବାର ନଜର ଆସିଛନ୍ତି | 

ଭାଇରାଲ୍ ଫଟୋ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ନିଶ୍ଚିତକରଣ ପାଇଁ, ଆମେ ଫଟୋଗ୍ରାଫର ଆମୀର ଅଲ ହାଲବିଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରିଥିଲୁ ଯିଏ ଏହି ଫଟୋଗୁଡ଼ିକୁ ଇନଷ୍ଟାଗ୍ରାମ ମାଧ୍ୟମରେ ନେଇଥିଲେ | ସେ ଆମକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଫଟୋଗୁଡ଼ିକ ସିରିଆର ଆଲେପ୍ପୋରେ ସମାନ ସ୍ଥାନରେ ନିଆଯାଇଥିବା ଫଟୋ |

ନକଲି ପୋଷ୍ଟ ସେୟାର କରିଥିବା ଫେସବୁକ ୟୁଜରଙ୍କ ସୋସିଆଲ ସ୍କାନିଂ ସମୟରେ ଆମେ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲୁ ଯେ ୟୁଜର “ଶ୍ରୀନିବାସ ସ୍ୱାଇଁ” ଓଡିଶାର ବାସିନ୍ଦା ଏବଂ ଫେସବୁକରେ ତିନି ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ତାଙ୍କୁ ଅନୁସରଣ କରୁଛନ୍ତି।

ସିଦ୍ଧାନ୍ତ: ବିଶ୍ୱାସ ନ୍ୟୁଜର ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଭାଇରାଲ ହେଉଥିବା ଚିତ୍ରର ଇସ୍ରାଏଲ-ହାମାସ ଯୁଦ୍ଧ ସହିତ କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ। ଏଗୁଡିକ ହେଉଛି 2016 ରେ ସିରିଆର ଆଲେପ୍ପୋରେ ଉଦ୍ଧାର ସମୟରେ ନିଆଯାଇଥିବା ଫଟୋ | ସିରିଆରେ ବିସ୍ଫୋରଣ ପରେ ଏହି ଝିଅଟିକୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିଲା। ଉଦ୍ଧାର ସମୟରେ ନାବାଳିକା ଜଣଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ଲୋକ ଧରିଥିଲେ। ଏହି ଫଟୋ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ନିଆଯାଇଥିବା ଦାବି ମଧ୍ୟ ନକଲି।