Fact Check: ऑस्ट्रेलियाच्या धर्मगुरूंनी मांडली होती काश्मीर प्रश्नावर आपली भूमिका, UAE क्राऊन प्रिन्सच्या हवाल्याने व्हिडिओ व्हायरल 

नई दिल्ली (विश्वास न्यूज). सोशल मीडियावर एका व्यक्तीचा व्हिडिओ व्हायरल होत आहे. व्हायरल झालेल्या व्हिडिओत ही व्यक्ती इस्लामी वेशभूषेत दिसत आहे. व्हिडिओमध्ये दिसणारी व्यक्ती काश्मीर मुद्द्यावर भारताची बाजू घेताना दिसत आहे. त्याच वेळी, हा व्हिडिओ शेअर करताना, वापरकर्ते दावा करत आहेत की ही व्यक्ती संयुक्त अरब अमिराती म्हणजेच UAE चे क्राऊन प्रिन्स आहे.  

विश्वास न्यूजला आपल्या चौकशीत व्हायरल केला जात असलेला दावा खोटा असल्याचे आढळले आहे. यूएईचे क्राउन प्रिन्स मोहम्मद बिन जायद अल नाहयान व्हिडिओमध्ये नाहीत. व्हायरल केल्या जात असलेल्या व्हिडिओमध्ये ऑस्ट्रेलियाचे शिया इन्फ्लुएंसर आणि मौलवी मोहम्मद अल तौहिदी आहे.  

काय आहे व्हायरल पोस्टमध्ये?

व्हायरल पोस्ट शेअर करताना फेसबुक वापरकर्त्याने लिहिले की, “Our stand on Kashmir is acknowledged by His highness the Crown Prince of UAE Kashmir is Hindu Land. धर्मांतरित लोकांनो, बडे अब्बूच्या ठिकाणी कधीही हजसाठी जाऊ नका, त्यांना धडा शिकवा.”

पोस्टची संग्रहित आवृत्ती येथे पहा.

तपास 

आमचा तपास सुरू करताना आम्ही सर्वप्रथम व्हायरल व्हिडिओकडे बारकाईने पाहिले. व्हिडिओमध्ये दिसणारी व्यक्ती आम्हाला यूएईचे क्राऊन प्रिन्स मोहम्मद बिन जायद अल नाहयान वाटले नाही. तपासाच्या पहिल्या टप्प्यात आम्ही युएई दूतावासाच्या अधिकृत वेबसाइटवर पोहोचलो आणि तेथे आम्हाला क्राउन प्रिन्सचा एक फोटो सापडला, त्यावरून पूर्णपणे स्पष्ट होते की, व्हायरल व्हिडिओमधील व्यक्ती मोहम्मद बिन जायद अल नाहयान नसून दुसरी कोणीतरी आहे.

व्हायरल व्हिडिओतील व्यक्ती आणि मोहम्मद बिन जायद अल नाहयान यांच्यातील फरक येथे पाहिला जाऊ शकतो.

तपास पुढे नेत आम्ही व्हायरल व्हिडिओमध्ये कोण आहेत हे जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला. हे जाणून घेण्यासाठी आम्ही व्हिडिओच्या अनेक कीफ्रेम काढल्या आणि त्यांचा गुगल लेन्सच्या माध्यमातून शोध घेतला. शोध घेतल्यावर हा व्हिडिओ एका युट्यूब चॅनेलवर अपलोड केलेला आढळला. येथे व्हिडिओतील व्यक्तीबद्दल देण्यात आलेल्या माहितीनुसार, त्यांचे नाव मोहम्मद अल तौहिदी आहे. त्याचवेळी, या व्हिडिओवर युट्यूब क्रेडिटमध्ये ‘ArthACultureFest’ नाव आढळले.

आम्हाला 13 फेब्रुवारी 2019 रोजी ‘ArthACultureFest’ च्या यूट्यूब चॅनलवर अपलोड केलेला व्हायरल व्हिडिओ आढळला. व्हिडिओची मोठी आवृत्ती येथे पाहिली जाऊ शकते. त्याच वेळी, व्हिडिओसोबत दिलेल्या वर्णनात असे लिहिले आहे की,  8-9-10 फेब्रुवारी 2019 रोजी इंदिरा गांधी नॅशनल सेंटर फॉर द आर्ट्स (IGNCA), दिल्ली येथे आयोजित अर्थ – ए कल्चर फेस्टमध्ये राजीव मल्होत्रा आणि विश्व अदलुरी सोबत ऑस्ट्रेलियाचे मुस्लिम विद्वान, इमाम तौहीदी.”

या शोधाच्या दरम्यान आम्हाला टाइम्स ऑफ इंडियाच्या वेबसाइटवर इमाम तौहिदीशी संबंधित एक लेख सापडला. 6 फेब्रुवारी 2019 रोजी प्रकाशित झालेल्या या लेखात दिलेल्या माहितीनुसार, ‘इराकी वंशाचे मुस्लिम धर्मगुरू मोहम्मद तौहिदी ऑस्ट्रेलियात राहतात आणि ते अतिरेकाविरोधात प्रचारासाठी ओळखले जातात.’

या व्हायरल पोस्टशी संबंधित पुष्टीसाठी आम्ही अमिरातीमध्ये स्थित पत्रकार सानिया अझीझ यांच्याशी संपर्क साधला आणि त्यांच्यासोबत व्हायरल व्हिडिओ शेअर केला. त्यांनी देखील ही व्यक्ती यूएईचे क्राऊन प्रिन्स नसल्याची पुष्टी केली. 

 आता फेक पोस्ट शेअर करणाऱ्या फेसबुक वापरकर्त्याचे सोशल स्कॅनिंग करण्याची पाळी आली होती. आम्हाला आढळले की, वापरकर्त्याला 13 हजार लोक  फॉलो करतात. त्याच वेळी, बहुतांश वैचारिक पोस्ट या प्रोफाईलवरून शेअर केल्या जातात.

निष्कर्ष : विश्वास न्यूजला आपल्या तपासात व्हायरल केला जात असलेला दावा खोटा असल्याचे आढळले. यूएईचे क्राउन प्रिन्स मोहम्मद बिन जायद अल नाहयान व्हिडिओमध्ये नाहीत. व्हायरल केल्या जात असलेल्या व्हिडिओमध्ये ऑस्ट्रेलियाचे शिया इन्फ्लुएंसर आणि मौलवी मोहम्मद अल तौहिदी आहे. 

• Claim Review: ही व्यक्ती संयुक्त अरब अमिरातीचे क्राऊन प्रिन्स आहे.  
• Claimed By: FB user- Satish Shukla
• Fact Check: खोटा

टॅग्स

• Australia Cleric
• Kashmir
• UAE crown prince