विश्वास न्यूज च्या तपासात कळले कि २०० रुपयांच्या नोटांवर गांधीच्या जागी छत्रपति शिवाजी चे चित्र वापरण्याचा कुठलाही निर्णय झालेला नाही. व्हायरल नोट एडिटेड आहे.
नवी दिल्ली (विश्वास न्यूज): सोशल मीडियावर 200 रुपयांच्या नोटेचा एक फोटो व्हायरल होत आहे. त्यात गांधीजींच्या जागी छत्रपती शिवरायांचे चित्र आहे. 2023 मध्ये 200 च्या नोटेवर गांधीजींचा नव्हे तर छत्रपती शिवाजी महाराजांचा फोटो असेल असा निर्णय समोर आला आहे, असा दावा सोशल मीडियावर काही युजर्सने केला आहे. विश्वास न्यूजने व्हायरल चित्राचा तपास केला. हि नोट फोटो एडिटिंग टूल्सच्या मदतीने तयार करण्यात आला आहे. गेल्या वर्षी दिल्लीचे मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल यांनी नोटांवर लक्ष्मी-गणेशाचे चित्र लावण्याची मागणी केली होती. यानंतर भाजप नेते नितेश राणे यांनी छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या चित्रासह संपादित नोटेचा फोटो सोशल मीडियावर शेअर केला होता. असा कोणताही निर्णय केंद्र सरकार किंवा रिझर्व्ह बँकेने घेतलेला नाही. 200 रुपयांचे व्हायरल चित्र एडिट केले आहे.
काय होत आहे व्हायरल?
इंस्टाग्राम यूजर knowledge.facts ने 13 जानेवारी रोजी एक पोस्ट केली आणि दावा केला: ‘2023 में एक फैसला सामने आया है कि 200 के नोट में गांधीजी की नहीं बल्कि छत्रपति शिवाजी महाराज की तस्‍वीर होगी।’
व्हायरल पोस्ट चा आर्काइव्ह व्हर्जन इथे बघा.
तपास:
विश्वास न्यूजने गुगल ओपन सर्च टूलद्वारे तपास सुरू केला. सर्वप्रथम, व्हायरल दाव्यावर आधारित कीवर्ड तयार करून गूगल वर आम्ही ते शोधले. 200 रुपयांच्या नोटेवर शिवाजी महाराजांचा फोटो छापण्याचा निर्णय केंद्र सरकारने घेतला आहे, असे सांगणारी एकही बातमी आम्हाला आढळली नाही.
पुढे शोध घेत, व्हायरल चित्र गुगल रिव्हर्स इमेज टूलद्वारे शोधले. 27 ऑक्टोबर 2022 रोजी जागरण डॉट कॉम या वेबसाईटवर प्रकाशित झालेल्या लेखातून माहिती मिळाली, “दिल्लीचे मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल यांनी भारतीय चलनी नोटांवर भगवान गणेश आणि माता लक्ष्मीचा फोटो लावल्यानंतर आता बाबांचा फोटो आहे. बाबासाहेब आंबेडकर आणि छत्रपती शिवाजी लावण्याची मागणी वाढली आहे. भाजप नेते नितेश राणे यांनीही नोटांवर फोटो लावण्याच्या राजकारणात प्रवेश केला आहे. नितेश राणे यांनी त्यांच्या ट्विटर हँडलवर एक फोटो शेअर केला आहे. या फोटोमध्ये 200 रुपयांची नोट दाखवण्यात आली असून, त्यामध्ये छत्रपती शिवाजी महाराजांचा फोटो छापण्यात आला आहे. नितेशने एडिट केलेली नोट शेअर करत लिहिले की, नोटेवर शिवाजीचा फोटो परफेक्ट आहे.”
RBI च्या प्रवक्त्याने शिवाजीच्या चित्रासह नोटा छापल्याचा दावा खोटा असल्याचे म्हटले आहे. विशेष म्हणजे, RBI कोणत्याही बदल किंवा नवीन नियमांबद्दल माहिती सतत देत असते. आम्हाला RBI च्या वेबसाइटवर अशा कोणत्याही बदलाचा उल्लेख असलेली कोणतीही सूचना सापडली नाही. आम्हाला आरबीआयच्या वेबसाइटवर अशी कोणतीही सूचना किंवा प्रेस नोट सापडली नाही, जी 200 रुपयांच्या नोटेवर शिवाजीचा फोटो छापला जाईल याची पुष्टी करते.
या वेबसाईटवर सर्व प्रकारच्या रूपयांची माहितीही आम्हाला मिळाली. हे येथे क्लिक करून पाहिले जाऊ शकते.
विशेष म्हणजे 2016 मध्ये नोटाबंदीनंतर देशात प्रथमच 200 रुपयांच्या नोटांची छपाई सुरू करण्यात आली आहे. या नोटेवर महात्मा गांधींचा फोटो वापरण्यात आला होता.
तपासाअंती बनावट पोस्ट टाकणाऱ्या युजरची चौकशी करण्यात आली. इंस्टाग्राम यूजर knowledge.facts ला ८८ हजारांहून अधिक लोक फॉलो करतात.
निष्कर्ष: विश्वास न्यूज च्या तपासात कळले कि २०० रुपयांच्या नोटांवर गांधीच्या जागी छत्रपति शिवाजी चे चित्र वापरण्याचा कुठलाही निर्णय झालेला नाही. व्हायरल नोट एडिटेड आहे.
Knowing the truth is your right. If you have a doubt on any news that could impact you, society or the nation, let us know. You can share your doubts and send you news for fact verification on our mail ID contact@vishvasnews.com or whatsapp us on 9205270923