Fact Check: ‘गो बॅक मोदी’ चा प्लाकार्ड पकडलेल्या मुलीचे चित्र एडिटेड आहे

नवी दिल्ली (विश्वास न्यूज): इंडोनेशियातील बाली येथे दोन दिवसीय G-20 बैठक संपल्यानंतर सोशल मीडियावर व्हायरल होत असलेल्या एका छायाचित्रात एक मुलगी ‘गो बॅक मोदी, अगेन गो बॅक मोदी’ असे लिहिलेले फलक हातात घेतलेली दिसते.

विश्‍वास न्यूजच्या तपासात व्हायरल झालेले चित्र संपादित आढळले. जी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या विरोधात राजकीय अपप्रचार करण्याच्या उद्देशाने तयार करण्यात आली आहे. मूळ चित्र ‘गो बॅक मोदी’ नसून ‘डेमोक्रॅट्स आणि अपक्षांनी रिपब्लिकनला मत देण्यासाठी एकत्र आले पाहिजे’ असे होते. या नोव्हेंबरला ब्लू मतदान करा. ‘संबंधित नागरिकाने पैसे दिले’ असे लिहिले आहे.

काय होत आहे व्हायरल?

फेसबुक यूजर ‘Philliph Anthony Sherratt ‘ ने 17 नव्हेंबर रोजी पोस्ट शेअर करून लिहले: First Telangana Now Indonesia…..GoBackModi #G20Indonesia #G20Indonesia2022 #G20Summit

ह्या पोस्ट ला खरे समजून बाकी यूजर्स देखील हे शेअर करत आहेत. ह्या पोस्ट चा आर्काइव्ह व्हर्जन इथे बघा.

तपास:

विश्वास न्यूजने व्हायरल चित्रावर गुगल रिव्हर्स इमेज सर्च केले. आम्हाला हे चित्र 1 जुलै 2022 रोजी अनेक फेसबुक पोस्टमध्ये आढळले. हे चित्र सोशल मीडियावर व्हायरल होत असलेल्या चित्रासारखेच आहे, परंतु फलकावर लिहिलेले शब्द वेगळे आहेत. यावरून मूळ चित्र संपादित करून व्हायरल करण्यात येत असल्याचे दिसून येते.

एका शोधादरम्यान, आम्हाला ‘राल्फ अॅच्यु’ नावाच्या ट्विटर वापरकर्त्याने ट्विट केलेले चित्र सापडले. 1 जुलै 2022 रोजी केलेल्या ट्विटमध्येही सोशल मीडियावर व्हायरल झालेल्या चित्रासारखे काहीही लिहिलेले नव्हते. येथे प्लेकार्ड मध्ये “Democrats and independents must unite to vote out Republicans. Vote blue this November. Paid for by concerned citizen.” असे लिहले आहे.

लेखक वजाहत अली यांनी 1 जुलै 2022 रोजी त्यांच्या सत्यापित ट्विटर हँडलवर प्लेकार्ड घेतलेल्या महिलेचे तेच छायाचित्र शेअर केले होते, जे आता सोशल मीडियावर व्हायरल होत आहे. फोटो शेअर करत त्याने लिहिले, ‘This lady has been holding this sign at the middle of the intersection, stone cold, not a word uttered. I still think the country is underestimating the anger of women and Gen Z. They won’t take this sitting down. They won’t go back.’

व्हायरल प्रतिमेबद्दल अधिक माहितीसाठी आम्ही ट्विटरद्वारे वजाहत अलीशी संपर्क साधला. आम्हाला उत्तर देताना त्यांनी हा दावा खोटा असल्याचे सांगितले. मूळ चित्र कोणीतरी संपादित केले आहे. मी मूळ चित्र काढले. ते रिपब्लिकन विरोधात मतदान करण्याबद्दल होते.

तपासाच्या शेवटी, आम्ही खोट्या दाव्यासह ही प्रतिमा सामायिक करणार्‍या वापरकर्त्याची पडताळणी केली. 17 हजार लोक युजरला फॉलो करत असल्याचे तपासात समोर आले आहे. फेसबुकवरील हे पेज 8 फेब्रुवारी 2018 रोजी तयार करण्यात आले होते.