Fact Check: जोशीमठ हळूहळू खचत असल्याच्या नावाखाली पेरूमध्ये दरड कोसळल्याचे जुने छायाचित्र व्हायरल
विश्वास न्यूज च्या तपासात जोशीमठच्या नावावर व्हायरल होत असलेले चित्र हे पेरू चे असल्याचे समोर आले. हे चित्र 2018 साली झालेल्या भूस्खलन चे चित्र आहे, त्याचा जोशीमठ सोबत काही संबंध नाही.
- By: Ashish Maharishi
- Published: Jan 13, 2023 at 01:56 PM
नवी दिल्ली (विश्वास न्यूज): जोशीमठच्या डोंगराला तडे जात आहेत. यासोबतच तेथील रहिवाशांच्या आशाही पल्लवित झाल्या आहेत. जोशीमठातून दररोज भयानक आणि वेदनादायक चित्रे समोर येत आहेत. या छायाचित्रांमध्‍ये डोंगर दरड कोसळल्याचे भयानक चित्र शेअर करताना काही सोशल मीडिया वापरकर्ते ते जोशीमठचे सांगून व्हायरल करत आहेत. विश्वास न्यूजने व्हायरल पोस्टचा तपास केला. हि पोस्ट दिशाभूल करणारी असल्याचे समजली. जोशीमठ म्हणून व्हायरल होत असलेले छायाचित्र पेरूमध्ये 2018 मध्ये झालेल्या भूस्खलनाचे आहे.
काय होत आहे व्हायरल?
फेसबुक यूजर आशु चमोली पहाड़ी ने एक पोस्ट शेअर केली आणि इंग्रजी मध्ये लिहले: 600 families of Uttarakhand’s sinking joshimath to be shiftedt o safer locations, Plea in SC to declare it ‘national disaster’
हि पोस्ट फेसबुक, व्हाट्सअँप आणि ट्विटर वर व्हायरल होत आहे. ह्या पोस्ट चा आर्काइव्ह व्हर्जन इथे बघा.
तपास:
व्हायरल च्या मागचे सत्य जाणून विश्वास न्यूजने गूगल रिव्हर्स इमेज टूलचा वापर केला. या टूलद्वारे चित्र शोधले असता, हे चित्र अनेक वेबसाइटवर जुन्या तारखेपासून अपलोड केलेले आढळले. या चित्राबद्दल सांगण्यात आले की, हे 2018 मध्ये पेरूमध्ये झालेल्या भूस्खलनाचे चित्र आहे. या भूस्खलनामुळे लुटो कुट्टो गाव पूर्णपणे उद्ध्वस्त झाले. याबद्दल इथे वाचा.
तपासादरम्यान, आम्हाला YouTube वर या घटनेशी संबंधित अनेक व्हिडिओ देखील सापडले. एका YouTube चॅनेलने इतिहासातील पाच सर्वात मोठ्या भूस्खलनाच्या मथळ्यातील व्हिडिओमध्ये देखील त्याचा समावेश केला आहे. जोशीमठच्या नावासह व्हिडिओमध्ये वापरलेली प्रतिमा 3:30 मिनिटांनी पाहता येईल. पेरूमधील एका गावात ही भूस्खलन झाल्याचे सांगण्यात आले.
तपासादरम्यान, आम्हाला पेरूच्या संरक्षण मंत्रालयाच्या अधिकृत ट्विटर हँडलवर मूळ चित्र देखील सापडले. हे 16 मार्च 2018 रोजी पोस्ट केले होते.
तपासाच्या पुढच्या टप्प्यात आम्ही जोशी मठाची माहिती गोळा केली. दैनिक जागरणच्या डेहराडून आवृत्तीला 12 जुलै रोजी प्रसिद्ध झालेल्या वृत्तातून जोशीमठमध्ये दरड कोसळल्याची सविस्तर माहिती मिळाली. जोशीमठ हळूहळू बुडत असलेल्या जोशीमठमध्ये धोक्यात असलेल्या इमारतींचे मूल्यांकन आणि नुकसान भरपाईच्या रकमेवरून प्रशासन आणि स्थानिक लोकांमध्ये कोंडी सुरू असल्याचे वृत्तात म्हटले आहे. जोशीमठमधील गांधीनगर, सिंहधर, मनोहर बाग आणि सुनील हे चार वॉर्ड रिकामे केले जात आहेत. या वॉर्डांमध्ये राहण्यायोग्य नसलेल्या ३९८ इमारती आढळून आल्या आहेत. त्यापैकी 86 इमारती आणि हॉटेल धोकादायक श्रेणीत आल्या आहेत.
जोशीमठ संकटाला राष्ट्रीय आपत्ती म्हणून घोषित करण्यासाठी सर्वोच्च न्यायालयाच्या हस्तक्षेपाची मागणीही करण्यात आल्याचे तपासादरम्यान समोर आले.
तपास पुढे नेत विश्वास न्यूजने दैनिक जागरणचे चमोली जिल्हा प्रभारी देवेंद्र रावत यांच्याशी संपर्क साधला. त्यांच्यासोबत व्हायरल फोटो शेअर केला. माहिती देताना ते म्हणाले की, व्हायरल झालेला फोटो जोशीमठाचा नाही.
तपासाच्या शेवटच्या टप्प्यात जोशीमठ च्या नावावर पेरूचे छायाचित्र शेअर करणाऱ्या युजरची चौकशी करण्यात आली. फेसबुक वापरकर्त्या चमोली पहाडीच्या सोशल स्कॅनिंगमध्ये असे दिसून आले की युजरला 600 हून अधिक लोक फॉलो करतात.
निष्कर्ष: विश्वास न्यूज च्या तपासात जोशीमठच्या नावावर व्हायरल होत असलेले चित्र हे पेरू चे असल्याचे समोर आले. हे चित्र 2018 साली झालेल्या भूस्खलन चे चित्र आहे, त्याचा जोशीमठ सोबत काही संबंध नाही.
- Claim Review : जोशीमठ चे चित्र
- Claimed By : फेसबुक यूजर चमोली पहाड़ी
- Fact Check : Misleading
Know the truth! If you have any doubts about any information or a rumor, do let us know!
Knowing the truth is your right. If you feel any information is doubtful and it can impact the society or nation, send it to us by any of the sources mentioned below.
