Fact Check: या फोटोमध्ये RSS प्रमुख मोहन भागवत यांच्यासोबत उपस्थित असलेली व्यक्ती राजस्थानचे मुख्यमंत्री भजनलाल शर्मा नाही

नवी दिल्ली (विश्वास टीम). सोशल मीडियावर एक पोस्ट व्हायरल होत आहे. या पोस्टमध्ये एक फोटो आहे, ज्यामध्ये राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघा (आरएसएस)चे सरसंघचालक मोहन भागवत दिसत आहे. या फोटोमध्ये एक व्यक्ती त्यांच्या मागे चालताना दिसत आहे. फोटोसोबत असा दावा केला जात आहे की, फोटोमध्ये मोहन भागवत यांच्यासोबत फिरणारी व्यक्ती राजस्थानचे मुख्यमंत्री भजनलाल शर्मा आहे.

‘विश्वास न्यूज’च्या तपासात हा दावा खोटा असल्याचे समोर आले आहे. व्हायरल फोटोमध्ये मोहन भागवत यांच्यासोबत फिरणारी व्यक्ती राजस्थानचे मुख्यमंत्री भजनलाल शर्मा नाही.

काय आहे व्हायरल पोस्टमध्ये?

Rajveer Singh Rajput (राजवीर सिंह राजपूत) नावाच्या वापरकर्त्याने 13 डिसेंबर रोजी व्हायरल पोस्ट शेअर करताना लिहिले आहे की, “आदरणीय श्री भजनलाल शर्मा जी यांचे राजस्थानचे मुख्यमंत्री झाल्याबद्दल खूप खूप अभिनंदन आणि शुभेच्छा,” आणि म्हटले आहे की, “हे ते लोक आहेत जे संघाला शिव्या देत आहेत, स्वयंसेवकांना बघा, ते चारी बाजूंनी आले आहेत, सर्वांच्या आधी तुमचाच नंबर लागणार आहे, झूम करून बघा, ते जगातील सर्वात मोठ्या शक्तीशी ताल धरत आहेत.”

तपास

आम्ही रिव्हर्स इमेज वापरून त्याचा शोध घेण्यास सुरुवात केली. तपासात आम्हाला बीबीसीने 5 नोव्हेंबर 20155 रोजी दाखल केलेली एक कहाणी आढळली, ज्यामधे हा फोटो वापरण्यात आला होता. आरएसएसने शॉर्ट्स काढून फुल पँट आणल्याची बातमी होती. या फोटोत उपस्थित असलेल्या इतर व्यक्तीबद्दल, फोटोमध्ये कुठेही माहिती नव्हती. 

आम्हाला हा फोटो रॉयटर्सच्या वेबसाइटवरील गॅलरीतही सापडला. 24 फेब्रुवारी 2015 रोजी अपलोड केलेल्या या फोटोसोबतच्या मथळ्यात लिहिले होते: अनुवादित ” भारताच्या हिंदू राष्ट्रवादी संघटना, राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ (आरएसएस)चे प्रमुख मोहन भागवत (डावीकडे तिसरे ), 3 नोव्हेंबर 2014 रोजी उत्तर भारतीय शहर आग्रा येथे प्रशिक्षण शिबिरादरम्यान आरएसएस स्वयंसेवकांना संबोधित केल्यानंतर जाताना. 3 नोव्हेंबर 2014 रोजी घेतलेला फोटो. रॉयटर्स/ब्रिजेश सिंग (भारत – टॅग: सामाजिक राजकारण)”

आम्ही फोटोमध्ये संघाच्या प्रमुखांच्या बाजूला उभ्या असलेल्या व्यक्तीबद्दल जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला. पण ही माहिती कुठेच मिळाली नाही. त्यानंतर आम्ही राजस्थानचे मुख्यमंत्री भजनलाल शर्मा यांच्या फोटोंची तुलना केली. या दोन व्यक्तींमध्ये खूप अंतर आहे. हा फरक खालील कोलाजमध्ये स्पष्टपणे दिसू शकतो.

याबाबत आम्ही राजस्थानमधील दैनिक जागरणचे ब्युरो चीफ नरेंद्र शर्मा यांच्याशी संपर्क साधला. त्यांनी पुष्टी केली की, या फोटोत दिसणारी व्यक्ती राजस्थानचे मुख्यमंत्री भजनलाल शर्मा नाहीत.

हा व्हायरल फोटो राजवीर सिंह राजपूत नावाच्या फेसबुक वापरकर्त्याने शेअर केला आहे. मिळालेल्या माहितीनुसार, तो उदयपूरचा रहिवासी आहे.

निष्कर्ष: आमच्या तपासात आम्हाला आढळले की, व्हायरल होत असलेल्या फोटोमध्ये राजस्थानचे मुख्यमंत्री भजनलाल शर्मा हे, आरएसएस प्रमुख मोहन भागवत यांच्यासोबत नाहीत.

टॅग्स

• Bhajan Lal Sharma
• mohan bhagwat
• Rajasthan CM
• RSS
• Viral Photo