Fact Check: अयोध्या मध्ये भारताला हिंदू राष्ट्र बनवण्याबद्दल नाही झाले प्रदर्शन, जुना व्हिडिओ चुकीच्या दाव्यासह व्हायरल

नवी दिल्ली (विश्वास न्यूज): सोशल मीडिया वर एक व्हिडिओ व्हायरल होत आहे, ज्यात लोकं भगवा झेंडा घेऊन रॅली काढताना दिसतात. ह्या व्हिडिओ सोबत दावा केला जात आहे कि लोकं भारताला हिंदू राष्ट्र बनवण्याचा प्रयत्न करत आहेत. विश्वास न्यूज ने व्हायरल व्हिडिओ सोबत केलेल्या दाव्याचा तपास केला आणि त्यात कळले कि दावा खोटा आहे. व्हिडिओ आताच नसून 2018 चा आहे. राम मंदिर निर्माण ला घेऊन 2018 मध्ये प्रवीण तोगड़िया ह्यांनी आपल्या समर्थकांसोबत एक रॅली काढली होती.

काय होत आहे व्हायरल?

फेसबुक यूजर Jatin Gori ने हा व्हिडिओ शेअर केला आणि लिहले: हिंदुस्तान को हिन्दू राष्ट्र घोषित किया जाए। अयोध्या में हिन्दू राष्ट्र की मांग को लेकर निकला जन सैलाब।

सोशल मीडिया वर अन्य यूजर देखील हा व्हिडिओ शेअर करत आहेत. फेसबुक पोस्ट चा कन्टेन्ट इथे जसाच्या तसा देण्यात आला आहे. ह्या पोस्ट चा आर्काइव्ह व्हर्जन इथे बघा.

तपास:
व्हायरल व्हिडिओची सत्यता जाणून घेण्यासाठी विश्वास न्यूजने इनव्हीड टूलचा वापर केला. या साधनाच्या मदतीने, आम्ही अनेक व्हिडिओ मिळवले आणि Google रिव्हर्स इमेजद्वारे शोधले. यादरम्यान आम्हाला 26 ऑक्टोबर 2018 रोजी गौरी शंकर नावाच्या फेसबुक अकाउंटवर अपलोड केलेला व्हायरल व्हिडिओ सापडला. व्हिडिओ पोस्ट करताना, कॅप्शन लिहिले आहे की, “अयोध्येमध्ये प्रवीण तोगडिया जी यांच्या नेतृत्वाखाली राम मंदिराचे बांधकाम करत असलेल्या राम भक्तांची भूमी. मंदिर जे काही असेल ते तिथेच बांधले जाईल. मंदिर नसेल तर मत नाही, हे लक्षात ठेवा. रामा चिरंजीव हो. 2018 मध्ये इतर अनेक फेसबुक युजर्सनीही याच कॅप्शनसह हा व्हिडिओ शेअर केला आहे.

मिळालेल्या माहितीच्या आधारे आम्ही काही कीवर्डद्वारे गुगलवर सर्च केले. या दरम्यान, आम्हाला 23 ऑक्टोबर 2018 रोजी न्यूज18 च्या अधिकृत YouTube चॅनेलवर अपलोड केलेल्या व्हायरल व्हिडिओशी संबंधित एक अहवाल सापडला. रिपोर्टमध्ये दिलेल्या माहितीनुसार, प्रवीण तोगडिया यांनी त्यांच्या समर्थकांसह अयोध्येत राम मंदिराच्या उभारणीसाठी सरकारवर दबाव आणण्यासाठी रॅली काढली. प्रवीण तोगडिया यांनी अयोध्येतील रामकोटची प्रदक्षिणा करण्याचा प्रयत्न केला, तो पोलिसांनी रोखला. परिक्रमा थांबवल्याने संतप्त विहिंप कार्यकर्त्यांची पोलिसांशी झटापट झाली. हे प्रकरण वाढत असल्याचे पाहून, हाणामारी होण्याची शक्यता लक्षात घेऊन पोलिसांनी परिसरात संचारबंदीचे आदेश लागू केले आहेत. Live Hindustan आणि In Khabar ने देखील या घटनेचे कव्हरेज केले.

अधिक माहितीसाठी आम्ही अयोध्येतील दैनिक जागरणचे ब्युरो चीफ राम शरण अवस्थी यांच्याशी संपर्क साधला. व्हायरल झालेला व्हिडिओ आम्ही त्यांच्यासोबत शेअर केला आहे. व्हायरल व्हिडिओबाबत करण्यात येत असलेला दावा खोटा असल्याचे त्यांनी सांगितले. अलीकडच्या काळात अयोध्येत अशी रॅली काढण्यात आलेली नाही. 2018 मध्ये प्रवीण तोगडिया यांनी त्यांच्या समर्थकांसह राम मंदिराच्या उभारणीसाठी ही रॅली काढली होती.

विश्वास न्यूजने तपासाच्या शेवटच्या टप्प्यात, व्हायरल पोस्ट शेअर केलेल्या प्रोफाइलची पार्श्वभूमी तपासली. आम्हाला आढळले की फेसबुकवर 54 हजार लोक वापरकर्त्याला फॉलो करतात. Jatin Gori हा दिल्लीचा रहिवासी आहे.

निष्कर्ष: विश्वास न्यूजने अयोध्या आंदोलनाबाबतच्या व्हायरल दाव्याची चौकशी केली आणि हा व्हायरल दावा खोटा असल्याचे आढळले. हा व्हिडिओ अलीकडचा नसून 2018 सालचा आहे. 2018 मध्ये प्रवीण तोगडिया यांनी त्यांच्या समर्थकांसह राम मंदिराच्या उभारणीसाठी रॅली काढली होती.

टॅग्स

• Ayodhya
• Fact Check
• fake news