विश्वास न्यूज च्या तपासात राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ प्रमुख मोहन भागवत आणि द्रौपदी मुर्मू ह्यांचे चित्र खोटे असल्याचे सिद्ध झाले. व्हायरल चित्र एडिट केले असून, दोन वेगळ्या वेगळ्या चित्रांच्या मदतीने त्यांना बनवण्यात आले आहे.
नवी दिल्ली (विश्वास न्यूज): राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ (आरएसएस) प्रमुख मोहन भागवत यांचा एक फोटो सोशल मीडियाच्या विविध प्लॅटफॉर्मवर व्हायरल होत आहे. या छायाचित्रात मोहन भागवत यांच्यासोबत एनडीएच्या राष्ट्रपतीपदाच्या उमेदवार द्रौपदी मुर्मूही दिसत आहेत. हा फोटो शेअर करत सोशल मीडिया यूजर्स असा दावा करत आहेत की, द्रौपदी मुर्मू यांनी नागपुरातील RSS मुख्यालयाला भेट दिली आणि RSS प्रमुख मोहन भागवत यांची भेट घेतली. विश्वास न्यूजने व्हायरल झालेल्या पोस्टची चौकशी केली. तपासात व्हायरल झालेला दावा खोटा निघाला. व्हायरल चित्र संपादित केले आहे. हे व्हायरल चित्र दोन भिन्न चित्रे संपादित करून तयार करण्यात आले आहे.
काय होत आहे व्हायरल?
सोशल मीडिया यूजर ‘Peter Fernandes’ ने व्हायरल चित्र शेअर केले आणि लिहले, ”Smt Draupadi Murmu visits RSS headquarters to meet Mohan Bhagwat at Nagpur to seek his blessings for her candidature. Have we got any more doubts as to where we are being led from?We are led from the RSS headquarters.”
ह्या चित्रासोबत असेच काही दावे व्हायरल होत आहे. पोस्ट चा आर्काइव्ह व्हर्जन इथे बघा.
तपास:
व्हायरल चित्राचे सत्य जाणून घेण्यासाठी विश्वास न्यूजने फोटो क्रॉप केला आणि गुगल रिव्हर्स इमेजद्वारे सर्च केला. यादरम्यान आम्हाला वेगवेगळ्या ठिकाणी मोहन भागवत आणि द्रौपदी मुर्मू यांचे छायाचित्र मिळाले. ज्यानंतर हे स्पष्ट झाले की दोघांचे चित्र संपादित करून एकत्र जोडले गेले आहे.
जेव्हा आम्ही मोहन भागवत ह्यांचे चित्र क्रॉप केले आणि ते गूगल रिव्हर्स इमेजद्वारे शोधली, तेव्हा आम्हाला 11 मार्च 2022 रोजी RSS च्या अधिकृत ट्विटर हँडलवरून केलेल्या ट्विटमध्ये व्हायरल प्रतिमेची एक समान प्रतिमा आढळली. ट्विट केलेल्या चित्रात मोहन भागवत हात जोडून फोटोसमोर उभे असलेले दिसत आहेत, परंतु मूळ चित्रात मोहन भागवत यांच्यासोबत द्रौपदी मुर्मू नसून आरएसएसचे सरचिटणीस दत्तात्रेय होसाबोले आहेत. मुर्मूचे चित्र वेगळे जोडून फोटो फ्लिप केला आहे.
11 मार्च 2022 रोजी aninews.in या वेबसाईटवर प्रकाशित झालेल्या रिपोर्ट मध्ये आम्हाला मोहन भागवत यांचा हा फोटो सापडला. रिपोर्ट मध्ये दिलेल्या माहितीनुसार, “विस्तार योजनांवर चर्चा करण्यासाठी गुजरातमध्ये आरएसएसची वार्षिक बैठक सुरू होते. संघाचे सरचिटणीस मोहन भागवत आणि सरचिटणीस दत्तात्रेय होसाबळे यांनी भारत मातेला आदरांजली अर्पण करून सभेला सुरुवात झाली. मूळ चित्रात मोहन भागवत आरएसएसचे सरचिटणीस दत्तात्रेय होसाबोळे यांच्यासोबत दिसत आहेत.
तपास पुढे नेत, आम्ही द्रौपदी मुर्मूचे चित्र क्रॉप केले आणि ते Google रिव्हर्स इमेजद्वारे शोधले, त्यानंतर आम्हाला हेमंत सोरेन यांच्या अधिकृत ट्विटर हँडलने 29 डिसेंबर 2020 रोजी ट्विटमध्ये शेअर केलेले मूळ चित्र सापडले. हेमंत सोरेन यांनी 2020 मध्ये झारखंडच्या माजी राज्यपाल द्रौपदी मुर्मू यांची भेट घेतली होती. या फोटोतील द्रौपदी मुर्मूचा फोटो क्रॉप करून व्हायरल फोटोमध्ये जोडला गेला आहे.
पुढे आम्ही दोघे भेटले आहेत का याचा शोध सुरू केला. आम्ही अनेक कीवर्डद्वारे गूगल वर शोधले, परंतु आम्हाला दोघांच्या भेटीचा कोणताही विश्वासार्ह मीडिया अहवाल सापडला नाही. दोन्ही चित्रांची तुलना खालील कोलाजमध्ये स्पष्टपणे पाहिली जाऊ शकते.
अधिक माहितीसाठी आम्ही हेडगेवार स्मारक समितीचे व्यवस्था प्रमुख विकास तेलंग यांच्याशी संपर्क साधला. त्याच्यासोबत व्हायरल पोस्टची लिंक शेअर केली. त्यांनी आम्हाला सांगितले की चित्र एडिट केले आहे आणि व्हायरल दावा खोटा आहे.
ANI नागपूरचे प्रतिनिधी सौरभ जोशी यांनीही या व्हायरल चित्राचे वर्णन संपादित केले असून ते म्हणाले की, ‘द्रौपदी मुर्मू मोहन भागवत यांना भेटलेली नाही आणि व्हायरल झालेला दावाही खोटा आहे.
तपासाअंती, विश्वास न्यूजने Peter Fernandes या वापरकर्त्याचे सोशल स्कॅनिंग केले ज्याने बनावट दावा शेअर केला. स्कॅनिंगवरून, आम्हाला कळले की फेसबुकवर वापरकर्त्याचे 4.2K मित्र आहेत. फेसबुकवर युजरला 425 लोक फॉलो करतात.
निष्कर्ष: विश्वास न्यूज च्या तपासात राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ प्रमुख मोहन भागवत आणि द्रौपदी मुर्मू ह्यांचे चित्र खोटे असल्याचे सिद्ध झाले. व्हायरल चित्र एडिट केले असून, दोन वेगळ्या वेगळ्या चित्रांच्या मदतीने त्यांना बनवण्यात आले आहे.
Knowing the truth is your right. If you have a doubt on any news that could impact you, society or the nation, let us know. You can share your doubts and send you news for fact verification on our mail ID contact@vishvasnews.com or whatsapp us on 9205270923