Fact Check: ഹമാസ് തലവൻ ഇസ്മായിൽ ഹനിയയെ കൊലപ്പെടുത്തിയെന്ന് വ്യാജമായി അവകാശപ്പെടുന്ന വീഡിയോ വൈറലാകുന്നു, ഇതൊരു പഴയ ക്ലിപ്പാണ്

ന്യൂഡൽഹി (വിശ്വാസ് ന്യൂസ്) : ഇറാനിലെ ടെഹ്‌റാനിൽ ഹമാസ് തലവൻ ഇസ്മായിൽ ഹനിയയെ ആക്രമിച്ചതായി കാണിക്കുന്ന ഒരു വീഡിയോ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ വൈറലാകുന്നു. ഒരു കെട്ടിടത്തിൻ്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ വീഡിയോയിൽ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു, അത് ഉപയോക്താക്കൾ പങ്കിടുകയും പ്രസ്തുത ആക്രമണവുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

വൈറൽ വീഡിയോ സിറിയയിലെ ഡമാസ്കസിൽ നിന്നുള്ളതാണെന്നും നാല് മാസം പഴക്കമുള്ളതാണെന്നും വിശ്വാസ് ന്യൂസ് അന്വേഷണത്തിൽ കണ്ടെത്തി. ഹമാസ് തലവൻറെ മരണവുമായി പഴയ വീഡിയോയെ തെറ്റായി ബന്ധിപ്പിക്കുകയാണ്.

എന്താണ് വൈറൽ പോസ്റ്റിൽ ഉള്ളത്?

വൈറലായ പോസ്റ്റ് പങ്കിട്ടുകൊണ്ട് ഒരു ഫേസ്ബുക്ക് ഉപയോക്താവ് എഴുതി, “ടെഹ്‌റാൻ: ഇസ്മായിൽ ഹനിയയ്‌ക്കെതിരായ ആക്രമണത്തിൻ്റെ ദൃശ്യം. ഇതൊരു സമരമല്ല, ചാവേർ ക്വാഡ്‌കോപ്റ്റർ ആക്രമണമായിരുന്നു.”

പ്രസ്തുത പോസ്റ്റിൻറെ ആർക്കൈവ്ഡ് ലിങ്ക് ഇവിടെ കാണാം.

അന്വേഷണം:

ഗൂഗിൾ ലെൻസിലൂടെ വൈറലായ വീഡിയോ തിരഞ്ഞുകൊണ്ട് ഞങ്ങൾ അന്വേഷണം ആരംഭിച്ചു, ഈ വീഡിയോ 2024 ഏപ്രിൽ 2-ന് ഒരു X പോസ്റ്റിൽ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്‌തതായി കണ്ടെത്തി. അതിൽ നൽകിയ വിവരമനുസരിച്ച്, ഈ വീഡിയോ ഡമാസ്‌കസിലെ ഒരു ആക്രമണമാണ്.

2024 ഏപ്രിൽ 2-ന് സിറിയയിലെ ഡമാസ്കസിലെ ഇറാൻ എംബസിക്ക് നേരെയുള്ള ആക്രമണമാണ് ഈ വീഡിയോയെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന മറ്റൊരു X ഹാൻഡിൽ പോസ്റ്റ് ചെയ്ത വൈറൽ വീഡിയോയും ഞങ്ങൾ കണ്ടെത്തി.

തുടർന്നുള്ള അന്വേഷണത്തിൽ, 2024 ഏപ്രിൽ 2 ന് അൽ-ജസീറയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു റിപ്പോർട്ട് ഞങ്ങൾ കണ്ടെത്തി, അതനുസരിച്ച്, ഈ ആഴ്ച സിറിയയിലെ ഇറാൻ എംബസിയിൽ ഇസ്രായേൽ യുദ്ധവിമാനങ്ങൾ ബോംബെറിഞ്ഞു, ആക്രമണത്തിൽ ഇറാൻ്റെ ഏഴ് സൈനിക ഉപദേഷ്ടാക്കൾ കൊല്ലപ്പെട്ടു.

ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ് വെബ്‌സൈറ്റിൽ ഈ ആക്രമണത്തെക്കുറിച്ച് ഏപ്രിൽ 14 ലെ ഒരു ലേഖനം ഞങ്ങൾ കണ്ടെത്തി. ലേഖനം അനുസരിച്ച്, അതേ കെട്ടിടത്തിൻ്റെ ഒരു ചിത്രം വൈറലായ വീഡിയോയിൽ കണ്ടു. ഇവിടെ ഗെറ്റി ഇമേജസ് ആണ് ചിത്രത്തിൻ്റെ ഉറവിടമായി ഉദ്ധരിച്ചിരിക്കുന്നത്. അതോടൊപ്പം നൽകിയിരിക്കുന്ന വിവരങ്ങൾ അനുസരിച്ച്, ഇത് ഡമാസ്‌കസിലെ ഇറാൻ എംബസിക്ക് നേരെ നടന്ന ബോംബാക്രമണത്തിൻ്റെ ചിത്രമാണ്.

ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ് വെബ്‌സൈറ്റിലെ റിപ്പോർട്ട് നോക്കുമ്പോൾ, വൈറലായ വീഡിയോയിൽ കാണുന്ന അതേ കെട്ടിടമാണ് ഇതെന്നും ക്ലിപ്പ് ഡമാസ്കസിലെ ആക്രമണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണെന്നും ടെഹ്‌റാനല്ലെന്നും വ്യക്തമാണ്.

“ബുധനാഴ്ച രാവിലെ ഇറാൻ്റെ തലസ്ഥാനമായ ടെഹ്‌റാനിൽ വെച്ച് ഹമാസ് നേതാവ് ഇസ്മായിൽ ഹനിയയെ വധിച്ചതായി” റിപ്പോർട്ടുകൾ പറയുന്നു.

ഞങ്ങളുടെ സെർച്ചിൽ  ഇറാൻ്റെ വാർത്താ ഏജൻസിയായ ഐആർഎൻഎയിൽ ‘ഇസലാമി റെവല്യൂഷണറി ഗാർഡ് കോർപ്‌സ് (ഐആർജിസി)’ൽ നിന്ന് ഒരു പ്രസ്താവന കണ്ടെത്തി. അതനുസരിച്ച്, വടക്കൻ ടെഹ്‌റാനിൽ വെച്ച് ഹനിയേ കൊല്ലപ്പെട്ടു..

വൈറൽ വീഡിയോയുടെ ആധികാരികത പരിശോധിക്കാൻ, ഞങ്ങൾ ഇറാൻ ആസ്ഥാനമായുള്ള ഫാക്ട് ചെക്കർ ഫത്തേം കരീം ഖാനെ ബന്ധപ്പെടുകയും വൈറൽ വീഡിയോ അവരുമായി പങ്കിടുകയും ചെയ്തു. വൈറലായ വീഡിയോ ടെഹ്‌റാനിൽ നിന്നുള്ളതല്ലെന്നും ഇതിന് പ്രസ്തുത കൊലപാതകവുമായി ബന്ധമില്ലെന്നും അവർ സ്ഥിരീകരിച്ചു.

തെറ്റിദ്ധരിപ്പിക്കുന്ന പോസ്റ്റ് ഷെയർ ചെയ്ത ഉപയോക്താവിൻ്റെ ഫേസ്ബുക്ക് പ്രൊഫൈൽ അവലോകനം ചെയ്തപ്പോൾ, ഉപയോക്താവ് പാകിസ്ഥാനിൽ നിന്നുള്ളയാളാണെന്ന് ഞങ്ങൾ കണ്ടെത്തി.

നിഗമനം: ഞങ്ങളുടെ അന്വേഷണത്തിൽ, വൈറലായ വീഡിയോ സിറിയയിലെ ഡമാസ്കസിൽ നിന്നുള്ളതാണെന്നും നാല് മാസം പഴക്കമുള്ളതാണെന്നും  കണ്ടെത്തി. ഇസ്മായിൽ ഹനിയയുടെ മരണവുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തി വ്യാജ അവകാശവാദങ്ങളോടെയാണ് ഈ പഴയ വീഡിയോ പ്രചരിക്കുന്നത്.