ફેક્ટ ચેકઃ તવાંગ સેક્ટરમાં સૈન્ય અથડામણના નામે ગલવાન અથડામણનો વીડિયો ફૂટેજ વાયરલ
- By: Abhishek Parashar
- Published: Dec 15, 2022 at 11:03 AM
નવી દિલ્હી (વિશ્વાસ ન્યૂઝ): અરુણાચલ પ્રદેશના તવાંગ સેક્ટરમાં ભારતીય અને ચીની સૈનિકો વચ્ચે અથડામણની ઘટના પ્રકાશમાં આવ્યા બાદ સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થઈ રહેલા એક વીડિયોમાં દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે તે તવાંગમાં તાજેતરમાં થયેલી સૈન્ય અથડામણનો છે. વાયરલ ક્લિપ યુઝર્સ દ્વારા શેર કરવામાં આવેલા વીડિયો બુલેટિનનો એક ભાગ છે જેમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે તે તાજેતરની સૈન્ય અથડામણમાં ઘાયલ થયેલા ચીની સૈનિકોનો વીડિયો છે.
વિશ્વાસ ન્યૂઝની તપાસમાં આ દાવો ખોટો હોવાનું જાણવા મળ્યું છે. વાયરલ થઈ રહેલો વીડિયો 2020માં ભારતીય અને ચીની સૈનિકો વચ્ચેની અથડામણનો છે. જેને 9 ડિસેમ્બર, 2022ના રોજ તવાંગ સેક્ટરમાં લશ્કરી અથડામણ તરીકે વાયરલ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
શું છે વાયરલ પોસ્ટમાં ?
વાયરલ વીડિયો (આર્કાઇવ લિંક) શેર કરતાં સોશિયલ મીડિયા યુઝર ‘sandeep sajuma’એ લખ્યું, “બોલા થા ના ભારતીય સેના સે નો પંગા, અબ ભુગતો મોમોસ. #tawang #ArunachalPradesh”
ઘણા ફેસબુક યુઝર્સ પણ આ વીડિયોને સમાન દાવાઓ સાથે શેર કરી રહ્યા છે. તાજેતરની સૈન્ય અથડામણમાં ચીની સૈનિકોને થયેલા નુકસાન તરીકે તમામ યુઝર્સ આ વીડિયોને શેર કરી રહ્યા છે.
તપાસ
અરુણાચલ પ્રદેશના તવાંગ સેક્ટરમાં 9 ડિસેમ્બર 2022ના રોજ ભારતીય અને ચીની સૈનિકો વચ્ચે સૈન્ય અથડામણની ઘટના સામે આવ્યા બાદ 13 ડિસેમ્બર 2022ના રોજ સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહે સંસદના બંને ગૃહોમાં નિવેદન આપીને સ્થિતિ સ્પષ્ટ કરી હતી. રક્ષા મંત્રીના નિવેદન અનુસાર 9 ડિસેમ્બર 2022ના રોજ ચીની સૈનિકોએ અરુણાચલ પ્રદેશના તવાંગ સેક્ટરના યાંગશે વિસ્તારમાં વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC) પર અતિક્રમણ કરીને વર્તમાન પરિસ્થિતિને બદલવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે ભારતીય સેનાએ અતિક્રમણના આ પ્રયાસનો જડબાતોડ જવાબ આપ્યો અને ચીની સૈનિકોને પાછા ફરવા મજબૂર કર્યા.
રાજનાથ સિંહે કહ્યું કે આ અથડામણમાં ન તો ભારતીય સેનાનો કોઈ સૈનિક મૃત્યુ પામ્યો કે ન તો કોઈ ગંભીર રીતે ઘાયલ થયું. ઘણા મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં આ અથડામણમાં ચીની સેનાને વધુ નુકસાન થવાનો દાવો કરવામાં આવ્યો છે અને આ સંદર્ભમાં વાયરલ વીડિયો શેર કરતા જણાવવામાં આવી રહ્યું છે કે આ તાજેતરની અથડામણનો વીડિયો છે. જેમાં ઘણા ચીની સૈનિકો ઘાયલ જોવા મળી રહ્યા છે.
વાયરલ ક્લિપ એક વીડિયો બુલેટિનનો ભાગ હોય તેવું લાગે છે.જેમાં સૈનિકોને અન્ય ભાષાઓમાં બોલતા જોઈ અને સાંભળી શકાય છે. વાયરલ વીડિયો ક્લિપની મુખ્ય ફ્રેમ્સની રિવર્સ ઇમેજ સર્ચ પર અમને ચીનની સત્તાવાર અંગ્રેજી ભાષાની ન્યૂઝ ચેનલ ‘CGTN’ના વેરિફાઈડ YouTube પોર્ટલ પર લગભગ એક વર્ષ જૂનો પોસ્ટ કરાયેલો વીડિયો મળી આવ્યો હતો. લગભગ છ મિનિટ લાંબા વીડિયોની 1.43-1.57 મિનિટની ફ્રેમમાં તે જ વીડિયો જોઈ શકાય છે જે તાજેતરની તવાંગ અથડામણ તરીકે શેર કરવામાં આવી રહ્યો છે.
20 ફેબ્રુઆરી 2021ના રોજ અપલોડ કરાયેલા વીડિયો બુલેટિન સાથે આપવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર આ વીડિયો ગયા વર્ષે 2020માં ભારત અને ચીન વચ્ચે થયેલી સૈન્ય અથડામણનો છે. જેમાં ચાર ચીની સૈન્ય અધિકારીઓ અને સૈનિકો માર્યા ગયા હતા. આ ઉપરાંત એક રેજિમેન્ટલ કમાન્ડર માર્યો ગયો.
તેલંગાણા ટુડેની વેબસાઈટ પર 19 ફેબ્રુઆરી 2021ના અહેવાલમાં આ તસવીર પણ વાયરલ વીડિયોનો સ્ક્રીનશોટ છે. ફોટો સાથે આપવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર તે 15 જૂન 2020 ના રોજ ગલવાનમાં થયેલી અથડામણની છે. જેમાં ચીની સૈનિકો ઘાયલ થયા હતા અને ચીને ઘટનાના ઘણા મહિનાઓ પછી તેના સૈનિકોના મોતને સ્વીકાર્યું હતું.
સમાન દાવા સાથે અન્ય ઘણી YouTube ચેનલો પર સમાન વીડિયો જોવા મળ્યો હતો. આ વીડિયો 2020માં ભારતીય અને ચીની સૈનિકો વચ્ચેની અથડામણ વિશેની માહિતી સાથે અન્ય YouTube ચેનલ ‘NOVOSTI С Войны’ પર પણ ઉપલબ્ધ છે.
તમામ વીડિયોમાં આ ફૂટેજને 2020માં ભારત અને ચીનના સૈનિકો વચ્ચેની લોહિયાળ અથડામણ તરીકે વર્ણવવામાં આવી છે. વાયરલ વીડિયો ક્લિપ અંગે અમે ભારતીય સેનાના પ્રવક્તાનો સંપર્ક કર્યો છે. જ્યારે તેમના તરફથી પ્રતિસાદ આવશે ત્યારે આ તેને અપડેટ કરવામાં આવશે.
અરુણાચલ પ્રદેશના તવાંગ સેક્ટરમાં તાજેતરની અથડામણ તરીકે ગલવાન ખીણમાં લશ્કરી અથડામણની વીડિયો ક્લિપ શેર કરનાર વપરાશકર્તાને ટ્વિટર પર 6,000 થી વધુ લોકો ફોલો કરે છે.
નિષ્કર્ષ: 2020 માં ગલવાન ખીણમાં ભારતીય અને ચીની સૈનિકો વચ્ચેની લોહિયાળ અથડામણનો વીડિયો તવાંગ સેક્ટરમાં ભારત અને ચીન વચ્ચેની તાજેતરની અથડામણ તરીકે શેર કરવામાં આવી રહ્યો છે. જે વીડિયો ક્લિપ વાયરલ થઈ રહી છે તે ચીનની કેટલીક રાજ્ય ચેનલો દ્વારા ચલાવવામાં આવેલા વીડિયો ફૂટેજનો એક ભાગ છે. જે તેમણે ગલવાન અથડામણના ઘણા મહિનાઓ પછી રિલીઝ કરી હતી.આ વીડિયોને હાલની ઘટના સાથે કોઈ લેવા દેવા નથી. તે જુનો વીડિયો છે. તેને ભ્રામક દાવા સાથે શેર કરવામાં આવી રહ્યો છે.
- Claim Review : અરુણાચલના તવાંગમાં લશ્કરી અથડામણનો વીડિયો
- Claimed By : Twitter User-sandeep sajuma
- Fact Check : False
Know the truth! If you have any doubts about any information or a rumor, do let us know!
Knowing the truth is your right. If you feel any information is doubtful and it can impact the society or nation, send it to us by any of the sources mentioned below.
