ફેક્ટ ચેકઃ આ તસવીર કેદારનાથમાં તપસ્યા કરી રહેલા સાધુની નથી, વાયરલ દાવો ખોટો છે

નવી દિલ્હી (વિશ્વાસ ન્યૂઝ): હિમાલય પર્વત પર સ્થિત કેદારનાથ ધામમાં શિયાળાની શરૂઆત પહેલા મંદિરના દરવાજા બંધ કરી દેવામાં આવે છે. આ વર્ષે 27 ઓક્ટોબરે દરવાજા બંધ કરવામાં આવ્યા છે. અને હવે કેદારનાથના નામે સોશિયલ મીડિયા પર એક તસવીર વાયરલ થઈ રહી છે. જેની સાથે એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ એક સાધુની તસવીર છે જે દરવાજા બંધ થયા બાદ માઈનસ 10 ડિગ્રી તાપમાનમાં પણ કેદારનાથ મંદિર પાસે તપસ્યા કરી રહ્યા છે.આ તસવીરમાં એક સાધુ તપશ્ચર્યાની મુદ્રામાં બેઠા છે અને તેમના શરીર પર કોઈ પદાર્થ લપેટાયેલો છે જે બરફ જેવો દેખાય છે.

વિશ્વાસ ન્યૂઝે તપાસ કરતા વાયરલ થયેલો દાવો ખોટો હોવાનું જણાયું હતું. તપસ્યા કરતા સાધુની તસવીરને કેદારનાથ સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી. આ તસવીર હરિયાણાના એક ગામના સાધુની છે અને તેને એડિટ કરવામાં આવી છે. જેને યુઝર્સ ખોટા દાવા સાથે સોશિયલ મીડિયા પર શેર કરી રહ્યા છે.

શું છે વાયરલ પોસ્ટમાં?

ફેસબુક યુઝર રાવ પંકજે કેપ્શન સાથે વાયરલ તસવીર શેર કરી, “માઈનસ 10 ડિગ્રી સેન્ટિગ્રેડમાં, કેદારનાથ યાત્રા બંધ થયા પછી પણ કેદારનાથ ધામના દરબારમાં એક સાધુ મહારાજ તપસ્યા કરી રહ્યા છે..#હરહરમહાદેવ ..સત્ય સનાતન ધર્મ કી જય.

તપાસ

વાયરલ દાવાનું સત્ય જાણવા માટે અમે સૌ પ્રથમ ફોટાની ગૂગલ રિવર્સ ઇમેજ સર્ચ કર્યું. જેમાં અમને આ ફોટો બાબા સરબંગી નામના ફેસબુક એકાઉન્ટ પર મળી આવ્યો હતો. જેને 18 જૂન, 2019ના રોજ અપલોડ કરવામાં આવ્યો હતો. તસવીર શેર કરતી વખતે કેપ્શનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ તસવીર જુના અખાડાના બાબા ભાલે ગિરીજી મહારાજની છે. પેજ ટ્રોલ કર્યા પછી અમને બાબા ભાલે ગિરીજી મહારાજની બીજી પણ ઘણી તસવીરો મળી આવી હતી. આ તસવીરો જોઈને સ્પષ્ટપણે ખબર પડે છે કે સાધુ બરફથી નહીં, પરંતુ રાખથી ઢંકાયેલા છે. જે બાદ સ્પષ્ટ થાય છે કે વાયરલ તસવીર જૂની છે અને તેને એડિટ કરીને ખોટો દાવા સાથે શેર કરવામાં આવી છે.

ત્યારબાદ વધુ તપાસ માટે અમે Google પર સંબંધિત કીવર્ડ્સ સાથે સર્ચ કરવાનું શરૂ કર્યું. આ દરમિયાન અમને ફેન ઓફ રેણુકા પંવાર નામની યુટ્યુબ ચેનલ પર અપલોડ કરવામાં આવેલ બાબા ભાલે ગીરીજી મહારાજ સાથે સંબંધિત એક વીડિયો મળી આવ્યો. આ વીડિયો ઓગસ્ટ 2019ના રોજ શેર કરવામાં આવ્યો હતો. મળતી માહિતી મુજબ વાયરલ તસવીરમાં દેખાતા સાધુ પંચ દશનામ જુના અખાડાના મહંત છે. તેઓ હરિયાણાના બહલોલપુરમાં પરાશર ઋષિ મંદિરના મહંત પણ છે. વર્ષ 2019માં બાબા ભાલે ગીરીજી મહારાજે 41 દિવસની અગ્નિ તપસ્યા કરી હતી. આ વીડિયો તે સમયનો છે. વીડિયોમાં સાધુ પોતાના આખા શરીરને રાખથી ઢાંકેલા જોઈ શકાય છે.

અમને અન્ય ઘણી YouTube ચેનલો પર બાબા ભાલે ગિરીજી મહારાજ સાથે સંબંધિત કેટલાક વીડિયો પણ મળી આવ્યા છે.

https://youtu.be/HqK6YjWiJaU

વધુ માહિતી માટે અમે દૈનિક જાગરણના સોનીપતના મુખ્ય સંવાદદાતા સંજય નિધિનો સંપર્ક કર્યો. તેણે અમને કહ્યું કે વાયરલ દાવો ખોટો છે. આ વીડિયો બાબા ભાલે ગિરીજી મહારાજનો છે અને લગભગ ત્રણ વર્ષ જૂનો છે. બાબા ભાલે ગીરીજી મહારાજ દર વર્ષે વિવિધ પ્રકારની તપસ્યા કરે છે. આ તપસ્યા તેણે ત્રણ વર્ષ પહેલા કરી હતી.

તપાસના અંતે અમે ખોટા દાવા સાથે આ પોસ્ટ શેર કરનાર યુઝર્સને તપાસ કરી. જેમાં જાણવા મળ્યું કે યુઝર બિહારના ગયાનો રહેવાસી છે. ફેસબુક પર યુઝરને 818 લોકો ફોલો કરે છે.

નિષ્કર્ષ: વિશ્વાસ ન્યૂઝને બરફથી ઢંકાયેલ સાધુની તસવીર એડિટ કરવામાં આવી છે. તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે સાધુની જે તસવીર બરફથી ઢંકાયેલી બતાવવામાં આવી છે તે વાસ્તવમાં હરિયાણાના સોનેપતના એક ગામના બાબા ભાલે ગિરીજી મહારાજની છે અને તેને એડિટ કરવામાં આવી છે. કેટલાક સોશિયલ મીડિયા યુઝર્સ તેની અસલ તસવીરને એડિટ કરીને ખોટા દાવા કરીને વાયરલ કરી રહ્યા છે. આ તસવીરને કેદારનાથ સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી.

ટેગ્ઝ

• Fact Check
• fake news
• Kedarnath