નિષ્કર્ષ: વિશ્વાસ ન્યૂઝની તપાસમાં યુપીના નામે વાયરલ થયેલી પોસ્ટ નકલી સાબિત થઈ. કેટલાક લોકો 2017નો એક વીડિયો ઇન્ટરનેટ પર વાયરલ કરી રહ્યા છે કારણ કે તે યુપીનો છે.
નવી દિલ્હિ ( વિશ્વાસ ન્યુઝ) પાકિસ્તાન ની જીત પછી સોશીયલ મીડિયમાં ઘણા નકલી વિડિયો અને ફોટાઓ વાયરલ થઈ રહ્યા છે. હવે એક વિડીયોને વાયરલ કરતા એક યુઝર્સ તે યુપીનો છે એવુ બતાવતા દાવો કરી રહ્યા છે કે પાકિસ્તાન ઝિંદાબાદનો નારો લગાવનારાઓની યુપીની પોલિસે બરાબર ધુલાઈ કરી. વિશ્વાસ ન્યુઝે આ વાયરલ વિડીયોની તપાસ કરી. એવી ખબર પડિ છે કે જે વિડીયોને યુપીનો બતાવીને વાયરલ કરવામાં આવી રહ્યો છે, તે જમ્મુ અને કશ્મીરના નામથી કેટલાય વર્ષો પહેલાં પણ વાયરલ થઈ ચુકયો છે. ઈંટરનેટ ઉપર આ વિડીયો ૨૦૧૭ થી વાયરલ છે. અમારી તપાસમાં આ વાયરલ પોસ્ટ નકલી છે.
શું વાયરલ થઈ રહ્યું છે
ફેસબુક યુઝર સીમા ચૌધરીએ 29 ઓક્ટોબરે તેના એકાઉન્ટ પર એક વિડિયો અપલોડ કરીને દાવો કર્યો હતો: ‘બનાવટી દાવો: પાકિસ્તાન ઝિંદાબાદના નારા લગાવવા બદલ તેણીને ઉત્તર પ્રદેશ સરકાર દ્વારા પકડવામાં આવી છે અને જુલાઈમાં તેણીની ખૂબ મારપીટ કરવામાં આવી રહી છે. તેમને કસ્ટડીમાં મોકલવામાં આવ્યા છે. જય ઉત્તર પ્રદેશના માનનીય મુખ્યમંત્રી, જય યોગી બાબા, જય જય શ્રી રામ!’
ફેસબુક પોસ્ટનુ વિષયવસ્તુ આવુ છે તેને જેમ તેમ લખવામાં આવ્યું છે. વીડિયોને યુપીનો હોવાનું માનીને અન્ય યુઝર્સ પણ તેને વાયરલ કરી રહ્યા છે. ફેસબુક પોસ્ટનું આર્કાઇવ વર્ઝન અહીં જુઓ.
તપાસ
વિશ્વાસ ન્યૂઝે ઓનલાઈન ટૂલ્સથી તપાસ શરૂ કરી હતી. સૌ પ્રથમ, વાયરલ વિડિયોને InVID ટૂલમાં અપલોડ કર્યો અને કેટલાક સત્યો નિકાળ્યા. ત્યારબાદ યાન્ડેક્ષ સર્ચ એન્જિન પર આઇનોડ અપલોડ કરીને શોધ કરવાનું શરૂ કર્યું. યુટ્યુબ પર અમને સૌથી જૂનો વિડિયો મળ્યો. 15 એપ્રિલ 2017ના રોજ આ વીડિયો અપલોડ કરીને કહેવામાં આવ્યું હતું કે ભારતીય સેનાએ કાશ્મીરી છોકરાઓને પાકિસ્તાન મુર્દાબાદના નારા લગાવવા મજબૂર કર્યા હતા. જે વિડિયોને અહીં ક્લિક કરીને જોઈ શકાય છે.
ચાર વર્ષ પહેલા યુટ્યુબ પર અપલોડ કરાયેલા વિડિયો પરથી એક વાત સ્પષ્ટ થઈ ગઈ હતી કે તેને થોડા દિવસ પહેલા ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેની મેચ અને પાકિસ્તાનની જીત સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી. તેવી જ રીતે આ વીડિયોનો યુપી સાથેનો કોઈ સંબંધ પણ સમજી શકાયો નથી.
તપાસ ચાલુ રાખતા અન્ય પ્લેટફોર્મર્સ પર વિડિઓ શોધવાનું ચાલુ રાખ્યું. ઓલ પાર્ટીઝ હુર્રિયત કોન્ફરન્સના અધ્યક્ષ મીરવાઈઝ ઉમર ફારૂકના ટ્વિટર હેન્ડલ પર અસલ વીડિયો પણ જોવા મળ્યો હતો. આ 15 એપ્રિલ 2017 ના રોજ પોસ્ટ કરવામાં આવ્યું હતું. તે અહીં ક્લિક કરીને જોઈ શકાય છે.
તપાસ દરમિયાન, અમને કેટલાક જૂના સમાચારોમાં વાયરલ વીડિયો મળ્યો. ScoopHoopની વેબસાઈટ પર 15 એપ્રિલ 2017ના રોજ પ્રકાશિત થયેલા એક સમાચારમાં પણ આ જ વીડિયોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો અને તેને કાશ્મીરનો ગણાવ્યો હતો. સમાચાર અહીં ક્લિક કરીને વાંચી શકાય છે.
વિશ્વાસ ન્યૂઝ આ વીડિયોને સ્વતંત્ર રીતે સમર્થન આપતું નથી. પરંતુ એક વાતની પુષ્ટિ થાય છે કે વીડિયો ઓછામાં ઓછો ચાર વર્ષ જૂનો છે. તે 2017 થી ઇન્ટરનેટ પર વાયરલ છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે, T20 વર્લ્ડ કપમાં ભારતની હાર બાદ દેશના ઘણા ભાગોમાં પાકિસ્તાનને સમર્થન આપવાની ઘટનાઓ સામે આવી હતી. જે બાદ પોલીસે કેસ નોંધ્યો છે. આજતકની વેબસાઈટ પર 28 ઓક્ટોબરે આ અંગેના સમાચાર પ્રકાશિત થયા હતા. આ સમાચાર અહીં ક્લિક કરીને વાંચી શકાય છે.
તપાસને આગળ ધપાવીને, વિશ્વાસ ન્યૂબઝે કાશ્મીરના દૈનિક જાગરણના વરિષ્ઠ પત્રકાર નવીન નવાઝનો સંપર્ક કર્યો. તેણે કહ્યું કે વાયરલ વીડિયોને પાકિસ્તાનની જીત સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી. આ વીડિયો ઘણા વર્ષોથી ઈન્ટરનેટ મીડિયામાં વાયરલ થઈ રહ્યો છે.
તપાસના અંતે વિશ્વાસ ન્યૂઝે નકલી પોસ્ટ કરનાર યુઝરની તપાસ કરી હતી. ફેસબુક યુઝર સીમા ચૌધરી દિલ્હીમાં રહે છે. તેના એકાઉન્ટને છ હજારથી વધુ લોકો ફોલો કરે છે.
निष्कर्ष: નિષ્કર્ષ: વિશ્વાસ ન્યૂઝની તપાસમાં યુપીના નામે વાયરલ થયેલી પોસ્ટ નકલી સાબિત થઈ. કેટલાક લોકો 2017નો એક વીડિયો ઇન્ટરનેટ પર વાયરલ કરી રહ્યા છે કારણ કે તે યુપીનો છે.
Knowing the truth is your right. If you have a doubt on any news that could impact you, society or the nation, let us know. You can share your doubts and send you news for fact verification on our mail ID contact@vishvasnews.com or whatsapp us on 9205270923