નવી દિલ્હી (વિશ્વાસ ન્યૂઝ). G20 સમિટમાં ભાગ લેવા ઇટાલીની મુલાકાતે ગયેલા વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ વેટિકન ખાતે પોપ ફ્રાન્સિસ સાથે પણ મુલાકાત કરી હતી. તેમની મીટિંગને લઈને સોશિયલ મીડિયા પર ઘણા અલગ-અલગ ફોટાઓ વાયરલ થઈ રહ્યા છે, એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે પીએમ મોદીને વેટિકન જવા માટે ટેક્સીની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી. વાયરલ તસવીરમાં PM મોદીને વેટિકન લઈ જતી ફોક્સવેગનની કાર ઉપર પણ કારના ઉપરના ભાગે ટેક્સી લખેલું જોવા મળે છે.

 અમને અમારી તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે વાયરલ થઈ રહેલી તસવીર એડિટ કરવામાં આવી છે, જેનો ઉપયોગ પીએમ મોદી વિરુદ્ધ પ્રચાર કરવાના ઈરાદાથી કરવામાં આવી રહ્યો છે. પીએમ મોદી સત્તાવાર વાહનોના કાફલા સાથે વેટિકન પહોંચ્યા હતા. ફોક્સવેગનની જે કારમાં પીએમ મોદી વેટિકન પહોંચ્યા હતા તેની તસવીર પ્રચાર ફેલાવવાના ઈરાદાથી એડિટ કરીને વાયરલ કરવામાં આવી રહી છે. પીએમની મુલાકાતમાં સામેલ વાહનોનો કાફલો સત્તાવાર હતો અને તેમાં કોઈપણ જાહેર વાહન સામેલ હોવાનો દાવો ખોટો અને વાહિયાત છે.
શું છે વાયરલ પોસ્ટમાં?

વાયરલ તસવીર (આર્કાઇવ લિંક) શેર કરતાં ફેસબુક યુઝર ‘Prakashpunj Pandey’એ લખ્યું, “શું ભારતના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીજી માટે વિદેશની ધરતી પર ટેક્સી મુસાફરી કરાવવી એ દેશનું અપમાન નથી?

ભારત પૂછે છે”

બીજી તરફ અન્ય એક ફેસબુક યુઝર ‘રવિ ભૂષણ’ એ ફોટો શેર કર્યો (આર્કાઇવ લિંક) અને લખ્યું, “વડાપ્રધાનને આવકારવા માટે ટેક્સી????
હવે મારે મારું ફોર વ્હીલર પણ પ્લેનમાં લઈ જવું પડશે?”

તપાસ

રોમમાં 16મી જી20 સમિટમાં આયોજિત કોન્ફરન્સમાં ભાગ લેવા વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી 29 ઓક્ટોબરે ઈટાલીની રાજધાની રોમ પહોંચ્યા હતા. તેણે પોતાના સત્તાવાર ટ્વિટર હેન્ડલ પરથી રોમ પહોંચવાની માહિતી શેર કરી છે.

 
સમાચાર અહેવાલો અનુસાર, વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી 29 થી 31 ઓક્ટોબર સુધી ત્યાં રહેશે. ઈટાલીના રોમમાં G20 વડાઓની બેઠકને સંબોધિત કરવા ઉપરાંત તેઓ ઈટાલીના વડાપ્રધાન મારિયો ડ્રેગીને પણ મળશે. આ પછી, તેઓ પોપ ફ્રાન્સિસને મળવા વેટિકન જવાના હતા.ન્યૂઝ એજન્સી ANIના સત્તાવાર ટ્વિટર હેન્ડલ પરથી તેમના વેટિકન પ્રવાસની તસવીર પણ શેર કરવામાં આવી છે. વાયરલ પોસ્ટમાં બે અલગ-અલગ તસવીરોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. તેથી અમે એક પછી એક તેની તપાસ કરી.
સોશિયલ મીડિયા પર પહેલી તસવીર વાયરલ

PM મોદીની 30 ઓક્ટોબર 2021ના રોજ વેટિકન મુલાકાતની તસવીરો અને વીડિયો ન્યૂઝ એજન્સી ANIના ટ્વિટર હેન્ડલ પરથી શેર કરવામાં આવ્યા છે. આમાંના એક ટ્વિટમાં અમને આ તસવીર પણ મળી છે.

બંને તસવીરો જોતા સ્પષ્ટ થાય છે કે પીએમ મોદીના વાહનના કાફલાની તસવીરમાં સામેલ ફોક્સવેગન કાર (જેમાં પીએમ મોદી બેઠા હતા)ને એડિટ કરીને તેના પર ટેક્સી સ્ટેન્ડ લગાવવામાં આવ્યું છે.

સોશિયલ મીડિયા પર વધુ એક તસવીર વાયરલ

સમાચાર એજન્સી ANI ના ટ્વિટર હેન્ડલ પરથી 30 ઓક્ટોબર 2021ના રોજ શેર કરાયેલા ફોટામાં પણ અમને આ ફોટો જોવા મળ્યો.
બંને તસવીરો જોઈને સ્પષ્ટપણે અનુમાન લગાવી શકાય છે કે વાયરલ તસવીર એડિટ કરવામાં આવી છે.

ન્યૂઝ એજન્સી ANIએ 30 ઓક્ટોબરે પોતાના ટ્વિટર હેન્ડલ પરથી PM મોદીની મુલાકાતનો વીડિયો પણ શેર કર્યો છે. એક મિનિટ 18 સેકન્ડના વીડિયોમાં પીએમ મોદીના કાફલાને વેટિકન સિટીમાં પ્રવેશતા જોઈ શકાય છે અને તેમાં દેખાતા કોઈપણ વાહનો પર ટેક્સી સ્ટેન્ડ નથી.

તેમની વેટિકન મુલાકાતનો વીડિયો ANIની યુટ્યુબ ચેનલ પર જોઈ શકાય છે. આ વીડિયોમાં તેમના વાહનોના કાફલાને વેટિકન સિટીમાં પ્રવેશતા જોઈ શકાય છે.

વડાપ્રધાનની વિદેશ મુલાકાતો અને તેમાં વપરાતા વાહનોના કાફલાને લગતા સ્થાપિત પ્રોટોકોલને સમજવા માટે અમે વિદેશ મંત્રાલયના ભૂતપૂર્વ સચિવ પિનાક રંજન ચક્રવર્તીનો સંપર્ક કર્યો. વિશ્વાસ ન્યૂઝ સાથેની વાતચીતમાં તેમણે જણાવ્યું હતું કે, ‘વડાપ્રધાનની વિદેશ મુલાકાતની સાથે સાથે, તેમના વાહનોના કાફલાને સંબંધિત દેશમાં તેમના સત્તાવાર કાર્યક્રમો અનુસાર પ્રોટોકોલ અનુસાર નક્કી કરવામાં આવે છે. સ્થાપિત પ્રોટોકોલ હેઠળ વડાપ્રધાનને સુરક્ષા પૂરી પાડતી દેશની એજન્સીઓ અને સ્થાનિક સત્તાવાળાઓ સાથે પરામર્શ કરીને આ નિર્ણય લેવાયો છે. વાહનોની પસંદગી (બુલેટ પ્રૂફ અને વધારાના ફાજલ વાહનો) અને વાહનના ડ્રાઈવર સુધીની સુરક્ષા મંજૂરીઓ પણ એક સ્થાપિત પ્રક્રિયા છે.તેમણે કહ્યું કે સત્તાવાર કાફલામાં ટેક્સીઓનો ઉપયોગ વાહિયાત છે.