તથ્ય તપાસ: નવિન કોરોનાવાયરસ પરનો આ વાઈરલ સંદેશ યુનિસેફ દ્વારા આપવામાં આવ્યો નથી

સોશિયલ મીડિયા પર એક વાયરલ પોસ્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે કોરોનાવાયરસ 26 – 27 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી ઉપરના તાપમાને મૃત્યુ પામે છે. તે વધુમાં જણાવે છે કે ગરમ પાણી અને સૂર્યની હાજરીમાં પીવાથી અસરકારક બનશે. આઈસ્ક્રીમ અને કોલ્ડ ડ્રિંકથી દૂર રહેવાની સલાહ પણ વાયરલ પોસ્ટમાં આપવામાં આવી છે. વાયરલ પોસ્ટમાં આવેલા સંદેશમાં યુનિસેફને તેની માહિતીના સ્રોત તરીકે ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. વિશ્વાસ ન્યૂઝે તપાસ કરતાં જાણવા મળ્યું કે આ વાયરલ સંદેશ ખોટો છે.

દાવો

ક્લીન એન્ડ ગ્રીન સર્વિસીસ નામના પૃષ્ઠ દ્વારા સોશિયલ મીડિયા પર શેર કરેલી એક પોસ્ટમાં લખ્યું છે: કોરોનાવાયરસ માહિતી સ્રોત: યુનિસેફ. જો વાયરસને 26 – 27 ડિગ્રીના તાપમાનમાં રાખવામાં આવે છે, તો તે મૃત્યુ પામે છે, કારણ કે તે ગરમ વિસ્તારમાં જીવતો નથી. ગરમ પાણી પીવાથી અને સૂર્ય પ્રકાશમાં રહેવાથી તે અસરકારક બને છે, અને આઈસ ક્રીમ અને ઠંડા ખોરાકથી દૂર રહેવાની સલાહ પણ આપવામાં આવે છે. આ પોસ્ટની આર્ચીવ કરેલી લિંક અહીં ચકાસી શકાય છે.

તપાસ

જે પ્રમાણે જોઈ શકાય છે, તેમ આ પોસ્ટમાંના સંદેશમાં યુનિસેફને તેની માહિતીના સ્ત્રોત તરીકે ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.

વિશ્વાસ ન્યૂઝે યુનિસેફના આરોગ્ય વિશેષજ્ઞ  ડો.કનુપ્રિયા સિંઘલ સાથે વાત કરી હતી અને તેની સાથે વાયરલ થયેલી તસવીર શેર કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે યુનિસેફે આ પ્રકારનો સંદેશ મોકલ્યો નથી. “યુનિસેફે આવા કોઈ અહેવાલ જાહેર કર્યા નથી.”

“યુનિસેફે આવા કોઈ અહેવાલ જાહેર કર્યા નથી.”

વાયરલ પોસ્ટ મુજબ, નવિન કોરોનાવાયરસ 26/27 ડિગ્રીથી ઉપરના તાપમાને મૃત્યુ પામે છે. જો કે, તબીબી નિષ્ણાતોએ આ નવિન વાયરસ વિશે આવા ચોક્કસ દાવા કર્યા નથી.

ડો કાનપુરિયા સિંઘલના જણાવ્યા મુજબ, “આ વાયરસની તાપમાન પ્રત્યે સંવેદનશીલતા હજી જાણીતી નથી. આરોગ્ય મંત્રાલયની સત્તાવાર વેબસાઇટ, ડબ્લ્યુએચઓ વેબસાઇટ અથવા યુનિસેફ વેબસાઇટ્સ જેવા ફક્ત માહિતીના વિશ્વસનીય સ્રોતો પર આધાર રાખવો મહત્વપૂર્ણ છે. ચકાસણી વિના ખોટી પોસ્ટ્સ અને ખોટી માહિતીને સોશિયલ મીડિયા પર શેર કરવી જોઈએ નહીં. “

ક્રિસ્ટોફર ટિડે, યુનિસેફના કમ્યુનિકેશન્સ નિષ્ણાતે,  અમને મેઈલ પર જવાબ આપ્યો, “તે પોસ્ટ યુનિસેફની નથી અને સચોટ નથી. સમગ્ર વિશ્વમાં, લોકો પોતાને અને તેમના પરિવારોને કોરોનાવાયરસથી બચાવવા માટે જરૂરી સાવચેતીઓ લઈ રહ્યા છે. વૈજ્ઞાનિક પુરાવાના આધારે સઘન તૈયારી, આ સમયે જરૂરી છે. જો કે, જ્યારે ઘણા લોકો વાયરસ વિશે અને તેનાથી બચાવ કેવી રીતે કરે છે તેની માહિતી શેર કરી રહ્યાં છે, ફક્ત તેમાંથી કેટલીક માહિતી ઉપયોગી અથવા વિશ્વસનીય છે. આરોગ્યની કટોકટી સમયે થતી ખોટી માહિતીના પરિણામે લોકો અસુરક્ષિત અથવા વાયરસથી વધુ સંવેદનશીલ રહી શકે છે. તે પેરાનોઇઆ, ભય અને લાંછનને પણ ફેલાવી શકે છે અને રક્ષણની ખોટી સમજણ આપવા જેવા અન્ય પરિણામો પણ લાવી શકે છે. “

વિશ્વાસ ન્યૂઝે વધુ તપાસ કરી અને સેંટર્સ ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ એન્ડ પ્રીવેંશન ( સીડિસી) ની સત્તાવાર વેબસાઇટ પર એક અહેવાલ મેળવ્યો. અહેવાલમાં જણાવ્યા મુજબ, “હજી સુધી જાણી શકાયું નથી કે હવામાન અને તાપમાન COVID-19 ના ફેલાવાને અસર કરે છે. કેટલાક અન્ય વાયરસ, જેમ કે સામાન્ય શરદી અને ફલૂ, ઠંડા હવામાનવાળા મહિનામાં વધુ ફેલાય છે, પરંતુ તેનો અર્થ એ નથી કે અન્ય મહિના દરમિયાન આ વાયરસથી બીમાર થવું અશક્ય છે. આ સમયે, તે જાણવા મળ્યું નથી કે જ્યારે હવામાન ગરમ થાય છે ત્યારે COVID-19 નો ફેલાવો ઘટશે કે કેમ. ટ્રાન્સમિસિબિલિટી, ગંભીરતા અને COVID-19 સાથે સંકળાયેલ અન્ય શોધ વિશે વધુ જાણવા માટે તપાસ ચાલુ છે. “

વાયરલ પોસ્ટમાં વધુમાં જણાવાયું છે કે ગરમ પાણી પીવાથી અને સૂર્યના પ્રકાશમાં રહેવાથી ફાયદો થશે.

અમને કોઈ પુરાવા મળ્યા નથી કે ગરમ પાણી પીવાથી, સૂર્યના પ્રકાશમાં આવવાથી ચેપ અટકાવી શકાય છે. જનરલ ફિઝિશિયન ડો.સંજીવ કુમારના જણાવ્યા મુજબ, “આ સાબિત થયું નથી. નવિન કોરોનાવાયરસ માટે હજી સુધી કોઈ ઉપાય નથી. કોરોનાવાયરસ ખાંસી અને છીંક આવવા જેવા શ્વસનના પ્રશ્નો ધરાવતા અસરગ્રસ્ત વ્યક્તિ સાથે ગાઢ સંપર્ક દ્વારા ફેલાય છે. “

વાયરલ પોસ્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે લોકોને આઈસક્રીમ અને કોલ્ડ ડ્રિંક્સથી દૂર રહેવું જોઈએ. જ્યારે અમે તપાસ કરી ત્યારે અમને જાણવા મળ્યું કે ભાગીદારી માટે યુનિસેફના નાયબ કાર્યકારી નિયામક ચાર્લોટ પેટ્રી ગોર્નિત્સ્કાએ કોરોનાવાયરસ ખોટી માહિતી અંગે નિવેદન બહાર પાડ્યું છે.

જ્યારે અમે તપાસ કરી ત્યારે અમને જાણવા મળ્યું કે યુનિસેફના ભાગીદારી માટેના નાયબ કાર્યકારી નિયામક ચાર્લોટ પેટ્રી ગોર્નિત્સ્કાએ કોરોનાવાયરસની ખોટી માહિતી અંગે નિવેદન બહાર પાડ્યું છે.

નિવેદનમાં કોરોનાવાયરસ પરના આવા ભ્રામક દાવાઓને નકારી કાઢે છે, “વિશ્વની વિવિધ ભાષાઓમાં ફેલાયેલ અને યુનિસેફના સંદેશાવ્યવહાર તરીકેનો તાજેતરનો ખોટો ઓનલાઇન સંદેશ સૂચવવામાં આવે છે, જેમાં અન્ય વસ્તુઓમાં, આઈસ્ક્રીમ અને અન્ય ઠંડા ખોરાકને ટાળવાથી આ રોગથી શરૂઆતથી બચાવી શકાય છે. અલબત્ત, આ સંપૂર્ણપણે અસત્ય છે. “