Fact Check : AI ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬਣਾਈ ਗਈ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਮਨਘੜਤ ਕਹਾਣੀ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਬਾਂਦਰ ਵਰਗੇ ਦਿਖਣ ਵਾਲੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਅਸਲੀ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਟੂਲਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਹਿਮਾਲਿਆ ‘ਤੇ ਖਿੜਨ ਵਾਲੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
- By: Pragya Shukla
- Published: Jul 17, 2023 at 05:00 PM
- Updated: Jul 17, 2023 at 05:44 PM
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ (ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ)। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਇਕ ਖੂਬਸੂਰਤ ਅਤੇ ਅਜੀਬ ਫੁੱਲ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਨਾਲ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਫੁੱਲ ਬਾਂਦਰ ਵਰਗੇ ਦਿੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਫੁੱਲ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਹਰ 20 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਖਿੜਦੇ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਫੁੱਲ ਅਸਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਟੂਲਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਹਿਮਾਲਿਆ ‘ਤੇ ਖਿੜਨ ਵਾਲੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਕੀ ਹੈ ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ?
12 ਜੁਲਾਈ 2023 ਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਫੇਸਬੁੱਕ ਯੂਜ਼ਰ‘ਤਾਹਿਰ’ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ ਹੈ, “ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਖਿੜਦਾ ਵਾਲਾ ਬਾਂਦਰ ਵਰਗਾ ਦਿਖਣ ਵਾਲਾ ਫੁੱਲ”। ਇਹ ਫੁੱਲ ਹਰ 20 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੀ ਖਿੜਦਾ ਹੈ। ਚਮਕਦਾਰ ਛੋਟਾ ਬਾਂਦਰ। ਦੁਨੀਆਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਹੈਰਾਨੀ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਹੈ!
ਪੋਸਟ ਦੇ ਆਰਕਾਈਵ ਲਿੰਕ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਵੇਖੋ।
ਪੜਤਾਲ
ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਜਾਣਨ ਲਈ ਅਸੀਂ ‘ਹੱਗਿੰਗ ਫੇਸ’ ਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (AI) ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਤਸਵੀਰ 90 ਫੀਸਦੀ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (AI) ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਰਿਵਰਸ ਇਮੇਜ ਨਾਲ ਸਰਚ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ‘ਮਾਈਗੋਪੇਨ’ ਨਾਮਕ ਵੈਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਚਿੱਤਰ ਮਿਲਿਆ। ਤਸਵੀਰ 26 ਜੂਨ 2023 ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏ.ਆਈ.) ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਬਿੱਲੀ ਵਰਗੇ ਫੁੱਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਮਾਈਗੋਪੇਨ’ ‘ਤੇ ਖੋਜ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ AI ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕਈ ਹੋਰ ਸਮਾਨ ਤਸਵੀਰਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਸਾਨੂੰ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਮਾਈਗੋਪੇਨ’ ‘ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇਕ ਹੋਰ ਰਿਪੋਰਟ ਮਿਲੀ। ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ‘ਮਾਈਗੋਪੇਨ’ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਵਲੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤਸਵੀਰਾਂ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (AI) ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਹੁਣ ਝੂਠੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨਾਲ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਬਾਂਦਰ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਵਾਂਗ ਦਿਸਣ ਵਾਲੇ ਫੁੱਲ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਅਸੀਂ ਪਾਇਆ ਕਿ ਡਰੈਕੁਲਾ ਆਰਕਿਡ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਫੁੱਲ ਹੈ, ਜੋ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਬਾਂਦਰ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਵਰਗਾ ਦਿਖਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਰਕਿਡ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਫੁੱਲ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਥੰਮ੍ਹਾਂ, ਪੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਬਾਂਦਰ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਵਰਗੀ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਹ ਫੁੱਲ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਫੋਟੋ ਰਿਸਰਚਰ ਅੰਕਿਤ ਗੌਤਮ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, “ਵਾਇਰਲ ਦਾਅਵਾ ਗ਼ਲਤ ਹੈ। ਇਹ ਤਸਵੀਰ AI ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।”
ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਗ਼ਲਤ ਦਾਅਵੇ ਨਾਲ ਤਸਵੀਰ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਯੂਜ਼ਰ ਦੇ ਅਕਾਊਂਟ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕੀਤਾ। ਅਸੀਂ ਪਾਇਆ ਕਿ ਯੂਜ਼ਰ ਦੇ 387 ਦੋਸਤ ਹਨ। ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ‘ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਯੂਜ਼ਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।
ਨਤੀਜਾ: ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਬਾਂਦਰ ਵਰਗੇ ਦਿਖਣ ਵਾਲੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਅਸਲੀ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਟੂਲਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਹਿਮਾਲਿਆ ‘ਤੇ ਖਿੜਨ ਵਾਲੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
- Claim Review : ਬਾਂਦਰ ਵਰਗਾ ਦਿਖਣ ਵਾਲਾ ਫੁੱਲ।
- Claimed By : ਫੇਸਬੁੱਕ ਯੂਜ਼ਰ-ਤਾਹਿਰ
- Fact Check : ਫਰਜ਼ੀ
ਪੂਰਾ ਸੱਚ ਜਾਣੋ...ਕਿਸੇ ਸੂਚਨਾ ਜਾਂ ਅਫਵਾਹ 'ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸੋ
ਸਭ ਨੂੰ ਦੱਸੋ, ਸੱਚ ਜਾਣਨਾ ਤੁਹਾਡਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖਬਰ ‘ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਅਸਰ ਤੁਹਾਡੇ, ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ‘ਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸੋ। ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹੋ...
